Neft asosida olinadigan smolalardan lak va emal olish jarayonlarining muqobil sharoitlarini


Download 0.89 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/49
Sana23.12.2022
Hajmi0.89 Mb.
#1049188
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   49
Neft
Asfaltenlar
cho‟kmaga
tushadi
Maltenlar
(moy+smola)
Moy
Smolalar
+n-pentan (40:1)
AX usulida
SiO2-adsorbent
6-Rasm. Neftdan smolalarni ajratib olish ketma-ketligi. 


58 
Neft smolalari 1) neytral smolalardan, 2) asfaltogenli kislotalardan tashkil 
topgan bo‘lib, asfaltogenli kislotalar neytral smolalardan nafaqat kislotalik 
xususiyatlari bilan farq qiladi, balki organik erituvchilarda, masalan spirtlarda 
yaxshiroq eriydi. Shu xususiyatlaridan foydalangan holda, ularni neytral 
smolalardan ajratib olish mumkin (10-Ilova).
Neytral smolalar – och malla rangli, qovushqoq modda bo‘lib, uning 
zichligi p = 1,1 molekulyar massasi esa, 600-700 u.b. teng bo‘ladi. Neytral 
smolalarning tuzilishi bir-biri bilan alifatik zanjir bilan bog‘langan hamda 
tarkibida alken radikallari tutgan aromatik, neftanli va geterosiklik halqalardan 
iboratdir.
R
1
R
2
(CH
2
)
n
OR
S
R
4
R
3
Neytral smolalar ko‘plab erituvchilarda masalan alkenlarda juda yaxshi 
eriydi. Neytral smolalar qizdirilganda, nur ta‘sirida yoki kislotalar ta‘sirida 
kimyoviy reaksiyalarga kirishib, zichlashadi va asfaltenlarga aylanadi.
Bitum ishlatilishiga ko‘ra klassifikatsiyalarga bo‘linadi: 
1) yo‘l qurilish bitumi. Yo‘llarni betonlashda qoplamalar hamda 
bog‘lovchi materiallar sifatida ishlatiladi.
2) qurilish bitumi. Har xil qurilish ishlarida, asosan binolarning 
fundamentlarini gidroizolyatsiya qilishda ishlatiladi.
3) izolatsiyalovchi bitumlar. Yer osti quvurlari hamda turbalarni 
korroziyadan himoyalash uchun izolatsion material sifatida ishlatiladi.
Neft tarkibida 50 dan ortiq elementlar topilgan bo‘lib, ular massasi 
bo‘yicha 15-20% ni tashkil qiladi. Bu elementlar asosan S, O, N, P, V, K,Ni, Si, 
Ca, Fe, Mg, Na, Al, Mn, Pb, Ag, Au, Cu, U, Sn, As neft tarkibida fenollar, neft 
kislotalarining tuzlari holida uchraydi. Rux guruppasi Zn, Cd, Hg metallari 
asosan metall parafinlari holida uchraydi. III guruppa elementlari; B, Al, Ca, Tl 


59 
neft tarkibida fenol va kislotalar bilan komplekslar holida uchraydi. V guruppa 
elementlari; P, As, Sb, Bi neft tarkibida element organik birikmalar hosil qilgan 
holda uchraydi. VIII guruppa elementlari; Fe, Co, Ni lar kompleks birikmalar 
holida uchraydi.
Neft
Suvdan toza-
lanadi
Qo’shimcha-
lardan tozalanadi
Uchuvchan
gazlar
Mexanik 
aralashmalar
Neft (NQIZ ga)
Fraksiyalash
Birlamchi haydash
Yuqori distilyatlar
O’rta distilyat
Qoldiq 
> 500oC
Moy
Tozalash va
deparafinlash
Katalitik qayta
ishlash
Ikkilamchi qayta
ishlash
Qizdirish va
tozalash
Parafinlar
Bitum
Koks
Motor
yoqilg’ilari
Neft kimyosi uchun
xom ashyo

Download 0.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling