New uzbekistan: innovation, science and education

Апрель 2023 10-қисм
Тошкент
‘‘ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОН: ИННОВАЦИЯ, ФАН ВА ТАЪЛИМ’’
ва методикасини доимий равишда такомиллаштириш, семинар, амалий машғулотлар ва 
бошқаларни ўтказишда тажриба тўплаш билан боғлиқ. Талабаларнинг эҳтиёжларини чуқур 
англаш, уларни уйғотиш қобилияти, ишонч ва мойиллик муҳим рол ўйнайди.
Aгар ўқитувчининг назарий билимларини, зарур кўникмаларини, қобилиятларини, 
педагогик техникасини, тактини эгаллаш онгида тасвирий ва концептуал элементларнинг 
яхлит тасвирини яратиш билан бирга бўлса, ўқитувчининг маҳорати янада муваффақиятли 
шаклланади. Педагогик иш устаси, яъни, уларнинг энг яхши устозлари тасаввурида тирилиш, 
уларнинг педагогик топилмалари ва кашфиётларини танлаш ва синтез қилиш.
Ўзингизни ва ҳақиқий ҳаракатларингизни бундай модел билан таққослаш, ўхшашлик ва 
фарқларни аниқлаш, ўз фаолиятингизга тузатишлар киритиш ўз-ўзини такомиллаштириш 
ва педагогик маҳоратни шакллантиришнинг зарурий шартларидан биридир. Бундай модел 
нуфузли ўқитувчилар - педагогик иш усталари, таниқли ўқитувчилар - A.С. Макаренко, В.A. 
Сухомлинский ва бошқалар.
Ўқитувчи нутқини ривожлантириш таниқли нотиқларнинг нутқ намуналарини ва улар 
нутқининг магнитланган ёзувларини таҳлил қилишни, фаол сўз бойлигини оширишни, 
талаффузни яхшилашни, ўз мавзусининг тилига эътиборни талаб қилади. Ўқитувчи нутқини 
ривожлантириш таниқли нотиқларнинг нутқ намуналарини ва улар нутқининг магнитланган 
ёзувларини таҳлил қилишни, фаол сўз бойлигини оширишни, талаффузни яхшилашни, ўз 
мавзусининг тилига эътиборни талаб қилади. 
Тажрибали педагоглар меҳнатини ёшлар меҳнати билан қиёслаш шуни кўрсатадики, 
ўқитувчи шахсини шакллантириш ва унинг фаолияти самарадорлигини ошириш унинг 
педагогика ва психология, психологик, соҳалар бўйича билимини ошириш билан чамбарчас 
боғлиқ. 
Педагогик маҳоратни шакллантириш ва ривожлантириш учун бўлажак ўқитувчининг 
индивидуал хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда (ўқитувчининг ўзи томонидан) унинг 
педагогик маҳоратини ошириш, ижобий фазилатларни шакллантиришни жадаллаштириш 
учун индивидуал ёндашувнинг аҳамияти жуда катта.
Шундай қилиб, педагогик маҳоратни шакллантириш учун билим, кўникма, қобилиятлар 
йиғиндисини ўзлаштириш, фаол фаолият, мустақил ишлаш, ўқитувчилик тажрибасини 
тўплаш ва махсус тадбирларни ўтказиш жараёнида эришиладиган касбий муҳим шахсий 
хусусиятларни ривожлантириш керак.