Низо услубий қўлланма indd

структив деб аталади.
Деструктив низонинг оқибати эса кўпинча салбий бў-
либ, у шахслараро антогонизмни келтириб чиқаради, томон-
ларнинг асаблари чарчайди, улар хасталаниб қолиши ҳам 
мумкин. Ёки эр ва хотин ўртасида, ёҳуд қайнона ва келин 
ўртасидаги низо оила ажримига сабаб бўлиши ва бир бутун 
оила бузилиб кетиши мумкин. 
Хўш, ижтимоий-психологик феномен сифатида низо 
ёки зиддиятга қандай таъриф бериш мумкин?
Конфликт, низо ёки зиддият – бу айрим алоҳида олин-
ган шахс онгида, ёки шахслараро мулоқот жараёнида, гу-
руҳ доирасида ёки гуруҳлараро ўзаро мулоқот ва таъсир 
пайтларида бирор муаммо, масала ёки қарашлар борасида 
бир-бирига тўғри келмайдиган, қарама-қарши фикр, қараш 
ва позицияларнинг тўқнашуви оқибати пайдо бўлган сал-
бий ҳиссиётларга тўла муносабатлар маромини билдирувчи 
ижтимоий-психологик ҳодисадир
4
. 
Низони келтириб чиқарувчи омиллар, сабаблар ниҳо-
ятда кўп, лекин уларни 
5 асосий гуруҳга бўлиб ўрганиш 
мумкин:
1. Информацион-ахборот омиллари: мулоқот жараё-
нида шерикларга нотўғри тарзда етиб келадиган нотўлиқ, 
ноаниқ фактлар, миш-мишлар; шубҳалар, тўла аниқлик ки-
3
Андреева Г.М. Социальная психология. – М: Аспект Пресс, 
1999 – 375 с.
4
Каримова В.М. Ижтимоий психология. – Т.: «Fan va 
texnologiya», 2012. – 172 б.

---

6
ритилмаган атайлаб ёки билмай туриб деярли хуфёна тарзда 
етказилаётган маълумотлар; ахборот манбаига нисбатан 
ишончнинг йўқлиги; айрим ҳодиса, воқеаларга алоқадор 
бўлган тортишув ва келишмовчиликларга сабаб бўлган қои-
далар, ақидалар, чақириқлар, қонун нормалари ва бошқалар 
ҳам шахслараро ёки гуруҳлараро зиддиятларнинг омили бў-
лиши мумкин.
2. Жамият миқёсидаги айрим тизимларнинг фао-