1. Fumariaceae (Shotaralılar) tuqımlasın tiyisli ósimlikler?
2. Fumariaceae (Shotaralılar) tuqımlası geografik tarqalıw haqında nelerdi bilesiz?
3. Fumariaceae (Shotaralılar) tuqımlasına tiyisli ósimliklerdıń vegetativ organlari dúzilisin túsintirip berin?
Moraceae (Tutlılar) tuqımlası tuwısı túrleri nomenklaturasınıń analızı hám úyreniw qaǵıydaları.
Sabaq maqset: Moraceae (Tutlılar) tuqımlas túrleri nomeklaturasnıń analızı hám úyrenıw qaǵiydalar olardıń morfologik, biologik sondayaq dárilik qásiyetler haqındaǵı jana bilim, kónikpesın formaladırıw.
Identiv oqıw maqsetleri: Moraceae (Tutlılar) tuqımlas túrleri nomeklaturasın analız ete aladı.
2. Moraceae (Tutlılar) tuqımlas wákillerin morfologik hám biologik qásiyetlerin biledi.
Kerekli úskene hám materiallar : ósimlikler anıqlaǵishi, gerbariylar, súwretler, lupa, slaydlar.
Moraceae – Tutlılar – Tutovıe
Tuwıs: Morus L. – Tut – Shelkovica, tut
Túr: M.nigra L. – Shox-tut, shotut – T.chyornıy.
Túr: M.alba L. – Aq tut – T.beliy.
Tuwıs: Ficus L. – Anjir – İnjir
Túr: F.carica L. – Anjir – İ.obıknovennıy
Tutlılar (Moraceae) — eki tuqım úlesli ósimlikler tuqımlası. Sút shireli terek, ayırım sút shiresiz ósimlikler. Japıraqları náwbetlesip yáki qarama- qarsı jaylasadı. Pútin oyılǵan yáki qayshı japıraq, qaptal japıraqlı. Top gúlleri- kushala, masaq, rovak yáki bos shartárizli. Gúlleri ayırım jınıslı, bir yáki eki úyli. Gúl qorǵanı ápiwayı, ádette 4 bólekli. Atalıǵı tórtew, analıǵı birew. Miywesi nanak sıyaqlı yáki ǵozasha, birlesip, etli top miywe oayda etedi. Bul tuqımlasqa 53 tuwıs hám 1400 ge jaqın túr kiredi. Tiykarınan tropik hám subtropik mámleketlerde tarqalǵan.
Tutlar tuqımlasınıń eń iri tuwıslarınan biri fikus ( Fikus ) barqulla jasıl yáki japıraq túsiretuǵın terek, puta ayırım shóp ósimlikler esaplanadı. 1000 ǵa jaqın túri bar. Japıraǵı túrli formada, qaptal japıraqlı, kóbinese tógiliwsheń. Fikuslardan anjir ( F, Carica) uzaq jasawshı terek. Japıraqları ápiwayı, 3-5 bóleksheli, tógiliwsheń. Gúlleri top gúliniń ishinde ornalasqan.Jáne bir irituwısı tut( Morus) Arqa yarım shardıń ortasha klimatlı orınlarında tarqalǵan.
Ózbekstanda dekorativ ósimlik retinde egiletuǵın ( tiykarǵı watanı Xitay, Yaponiy ) miywesi anjirge uqsas qaǵaz teregı, Arqa Amerikada ósiwshi tikenli terek- Maklyura, tek tropik mámleketlerde ósetuǵın sulıw nan teregi,Malayya arxipelagında tarqalǵan sút shiresi júda záhárli sawlatlı terek- Zaqqum ósedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
