IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
424
boshlamoq kerak. Darhaqiqat, aholi murakkab ijtimoiy
–
iqtisodiy tushunchadir, u
bilan ishlab chiqarish ―boshdan
–
oyoq‖ chambarchas bog‘liq. Shunday ekan, aholi
va uning ko‘rsatkichlarini doimo o‘rganib borish lozim hisoblanadi.
III. SANOAT GEOGRAFIYASI
Sanoat
, industriya — milliy iqtisodiyotning jamiyat ishlab
chiqaruvchi kuchlari taraqqiyot darajasiga hal qiluvchi ta‘sir
ko‘rsatadigan yetakchi tarmog‘i bo‘lib, uning o‘zi uchun hamda
xalq xo‘jaligining boshqa sohalari uchun mehnat qurollari va
boshqa mahsulotlar ishlab chiqarish, shuningdek, xomashyo, yoqilg‘i qazib olish,
energiya ishlab chiqarish, yog‘och tayyorlash, qishloq xo‘jaligida olingan
mahsulotlarga ishlov berish va ularni qayta ishlash bilan band korxonalar
(fabrikalar, zavodlar, elektrostansiyalar, shaxtalar, konlar va h.z.) majmuidir.
Hozir sanoat deyilganda, albatta, mashina va asbob-uskunalar ko‘z
o‘ngimizda gavdalanadi. Lekin XVIII asrgacha sanoat qo‘l mehnatiga asoslangan
bo‘lgan. Faqatgina XVIII asrning 60-yillarida Buyuk Britaniyada yengil sanoat
tarkibida qo‘l mehnatidan mashinalashgan sanoatga o‘tilishi bilan, A.Toynbi ta‘biri
bilan aytganda, sanoat inqilobi ro‘y berdi.
Bugungi kunda esa sanoat eng zamonaviy texnologiyalar asosida
shakllantirilgan ishlab chiqarishning mashinalashgan ―aqlli‖ tarmoqlaridir.
Jahonda hozirgi vaqtda yaponiya, Germaniya, AQSh, Shvetsariya, Koreya
Respublikasi, Buyuk Britaniya, Xitoy kabi mamlakatlar eng sanoatlashgan
davlatlar hisoblanadi.
Umuman, sanoat insoniyat hayotini yengillashtiradi, samaradorlikni
oshiradi, ehtiyojlarini qondirishga ko‘proq yordam beradi. Shuningdek, sanoatsiz
Do'stlaringiz bilan baham: |
