O bobojonov k. Jumaniyozov
-«Qo’shilgan kapitalni hisobga oluvchi schyotlar»
Download 1.89 Mb. Pdf ko'rish
|
59.MOLIYAVIY HISOB Ukuv kullanma
- Bu sahifa navigatsiya:
- 9.4. Rеzеrv kapitali, uning yaratilishi va hisobining yuritilishi.
|
8400-«Qo’shilgan kapitalni hisobga oluvchi schyotlar»
bilan bog’liq xo’jalik operatsiyalari 367 Т/ r Xo’jalik muomalalarining mazmuni Schyotlarning bog’lanishi Dеbеt Krеdit 1 Birlamchi emissiya aktsiyalarning nominal va emissiya qiymatlari o’rtasidagi farq sifatida qo’shimcha to’langan kapital mablag’lari kеlib tushdi 5010- 5530 8410 2 qo’shilgan kapital mablag’lari xususiy aktsiyalarni bеkor qilishda sotib olish va nominal qiymatlari o’rtasidagi farqni qoplashga ishlatildi 8410 8610, 8620 3 Ustav kapitalini shakllanish jarayonida vujudga kеlgan ijobiy kurs farqi hisobga olindi Mol- mulkni hisobga oluvchi schyotlar 8420 9.4. Rеzеrv kapitali, uning yaratilishi va hisobining yuritilishi. Mavjud bo’lgan harakatdagi rеzеrv kapitalining hisobi quyidagi schyotlarda olib boriladi: 8500 RЕZЕRV KAPITALINI HISOBGA OLUVCHI SCHYOTLAR 8510 Uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar (O’zR AV 25.05.2009 y. 1181-2-son bilan ro’yxatga olingan O’zR MV Buyrug’itaxriridagi satr) 8520 Rеzеrv kapitali (fondi) (O’zR AV 25.05.2009 y. 1181-2- son bilan ro’yxatga olingan O’zR MV Buyrug’itaxriridagi satr) 8530 Tеkinga olingan mulk Rеzеrv kapitalining hisobi schyotlari bo’yicha analitik hisob shunday shaklda tashkillashtiriladiki, toki u mablag’larning ishlatilishi va yo’nalishi bo’yicha ma’lumotlarni yig’ishga xizmat qilsin. 8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyotida aktivlarni qayta baholash natijasida aniqlangan (o’sgan) qiymati hisobga 368 olinadi. Rеzеrv kapitalining tuzatilishi va to’ldirilishi aktivlarni qayta baholash natijasida hosil bo’lsa 8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyotining krediti bo’yicha aktivlarning qiymatini qayta baholash natijasida o’sgan summasiga tegishli aktivlarni hisobga oluvchi schyotlar korrespondensiyalanadi. Agar qayta baholash natijasida aktivlarning qiymati pasaysa, unda xozircha pasaygan qiymatning o’rni o’sha aktivning avvalgi o’sgan qiymati hisobiga tuldiriladi, ushbu muomala 8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyotining debetida aks ettiriladi. Arzonlashtirilgan summa, shu aktivning avvalgi qayta baholashdagi qiymati o’sishining oshirilgani xarajat sifatida tan olinadi va 9430-«Boshqa operatsion xarajatlar» schyotida aks ettiriladi. 8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyoti bo’yicha qoldiq balansning « Rеzеrv kapitali» moddasida aks ettiriladi. Ushbu schyotning debeti bo’yicha yozuvlar quyidagi hollarda yuz berishi mumkin: -8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyotida hisobga olingan, qayta baholash natijasida aniqlangan mulkning pasaygan qiymatining summasiga mablag’lar kamaytirilganda, pasaygan qiymati aniqlangan mulklarni hisobga oluvchi schyotlar bilan korrespondensiyalanadi. - 8510-«Aktivlarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar» schyotida hisobga olingan, qayta baholash natijasida aniqlangan investisiyaning pasaygan qiymatining summasiga mablag’lar kamaytirilganda, pasaygan qiymati aniqlangan investisiyalarni hisobga oluvchi schyotlar bilan korrespondensiyalanadi. -Sub’ektni tugatish natijasida ta’sischilarning orasida summalar taqsimlanganda 6620-«Chiqib ketayotgan ta’sischilarga ularning ulushlari bo’yicha qarzlar» schyoti bilan korrespondensiyalanadi va xokazo. 8520-«Rеzеrv kapitali» schyoti amaldagi O’zbekiston Respublikasi Qonunlarida ko’zda tutilgan tartibga asosan tashkil qilingan aksiyadorlar jamiyati, qo’shma korxonalar va boshqa xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning va ta’sis xujjatlariga muvofiq bundan tashqari aksiyadorlar jamiyatining mulkini ko’paytiradigan boshqa tushumlar hisobiga mavjud bo’lgan va harakatdagi Rеzеrv kapitali to’g’risidagi ma’lumotlarni umumlashtirish uchun mo’ljallangan. Rеzеrv kapitalining mablag’lari qandaydir oddiy bo’lmagan muomalalardan kutilayotgan sarf-xarajatlarni, qarzlarni va boshqa maqsadlar uchun qilingan sarflarning hisobdan chiqarilish va qaytarilish 369 ehtimoli bo’lmagan boshqa maqsadlardan kelgan umumiy balans zararlarini qoplash Rеzеrvlarini yaratish uchun foydalanilishi mumkin. Rеzеrv kapitalining shakllanishi 8520-«Rеzеrv kapitali» schyotining krediti bo’yicha aks ettirilib, 8710-«Hisobot yilining taqsimlanmagan foydasi» schyoti bilan korrespondensiyalanadi. Rеzеrv kapitali mablag’larining foydalanilishi 8520-« Rеzеrv kapitali» schyotining debeti bo’yicha hisobga olinib, bu mablag’larni iste’mol qiluvchilarning (foydalanuvchilar) schyotlari bilan korrespondensiyalanadi. Masalan, 6610-«To’lanadigan dividendlar» schyoti bilan, qatnashuvchilarga dividend yo’nalishida to’lanadiga summaga, hisobot yili foydasi bo’lmaganda yoki bu maqsadlar uchun foyda summasining etarli bo’lmaganida. 8530-«Tekinga olingan mulk» schyotlari tekinga olingan mulkni hisobga olish uchun mo’ljallangan. Tekinga olingan mulklar 8530-«Tekinga olingan mulk» schyotining krediti bo’yicha uzoq muddatli moddiy va nomoddiy aktivlar va materiallarning hisobi schyotlari bilan korrespondensiyalangan holda aks ettiriladi. Tekinga olingan mulklarning qiymati daromad (foyda)ga qo’shilib soliq to’lashga tortiladi. 8500- Rеzеrv kapitalini hisobga oluvchi schyotlarning chizmasi. 8510-«Aktivlarning bahosini muqobillashtirish», 8520-«Rеzеrv kapitali (fond) » va 8530-«Tekinga olingan mulk» schyotlari. Download 1.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|