O. M. Jabborova, Z. A. Umarova Boshlang’ich ta’lim pedagogikasi, innovatsiya va integratsiyasi

Amerika qit’asi mamlakatlarida boshlang’ich ta’limni tashkil 
qilish integratsiyasi. Amerika qit’sidagi rivojlangan davlatlarning 

---

251 
boshlang’ich ta’limida ingliz-ispan ta’lim modelining ta’siri ko’zga 
tashlanadi. Unga ko’ra, boshlang’ich ta’limda asosan milliy g’oyaga 
asoslanish va o’quvchilarning ongiga dunyo fuqarosi g’oyasini 
singdirishga e’tibor beriladi. Jumladan, Amerika Qo’shma SHtatlari 
boshlang’ich ta’limida ―amerikalik - kuchli inson‖ g’oyasi asosida 
ta’lim-tarbiya jarayoni amalga oshiriladi. Amerikaning barcha 
shtatlarida quyidagi shakldagi boshlang’ich ta’lim maktablari faoliyat 
yuritadi: 
- 
federal (davlat) boshlang’ich ta’lim maktablari; 
- 
xususiy boshlang’ich ta’lim maktablari; 
- 
mintaqaviy boshlang’ich ta’lim maktablari. 
Mazkur maktablarda ingliz tiliga asoslangan amerika tili ustuvor 
darajada o’qitiladi. Ularda ―Antropologiya‖ fani ijtimoiy-gumanitar 
fanlarning negizi hisoblanadi. Ayni paytda, barcha shakldagi 
boshlang’ich maktablarda yagonalashtirilgan o’quv fanlari o’qitiladi.
Kanada boshlang’ich ta’lim tizimida AQSHning boshlang’ich ta’lim 
tizimi xususiyatlari aks etgan. Shuningdek, Kanada boshlang’ich ta’lim 
tizimida asosiy e’tibor tabiiy fanlarni o’qitishga qaratiladi. Bu hol 
mamlakatning geografik joylaShuvidan kelib chiqilgan. 
Kanada boshlang’ich ta’limida ham davlat va xususiy boshlang’ich 
ta’lim maktablari faoliyat yuritidi. Ayni paytda, 1-2 sinflar kichik sinflar 
va 3-4-sinflar katta sinflar deb yuritiladi. Har bir o’quv fani mutaxassis 
o’qituvchi 
tomonidan 
o’qitiladi. 
Barcha 
o’quv 
fanlari 
―Antropologiya‖fani tarkibi hisoblanadi. Kanada boshlang’ich ta’limida 
davlat ta’lim standarti yo’q. Shu sababli xususiy boshlang’ich ta’lim 
maktablari o’zlarining o’quv dasturlariga ega.

---

252 
Braziliya mamlakatida boshlang’ich ta’lim g’oyasida Ispaniya 
ta’lim modelining ta’siri mavjud. Mazkur mamlakatda boshlang’ich 
ta’lim 1-5 sinflar hisoblanadi va boshlang’ich ta’lim olish majburiy. 
O’rta umumiy ta’lim esa majburiy emas.
Braziliya boshlang’ich ta’limida aniq fanlarning ustuvor o’qitilishi 
ko’zga tashlanadi. Bunda Matematika, Algebra kabi fanlar boshlang’ich 
ta’limda keng o’qitiladi. Shuningdek, o’quvchilar dastlabki bosqichda 
Astronomiya asoslari bilan ham tanishtiriladi. Braziliya boshlang’ich 
ta’limi yoz, kuz va bahor oylarida amalga oshiriladi.
Zero, Amerika qit’asi rivojlangan davlatlarida boshlang’ich ta’lim 
davlat nazoratida amalga oshirilishi bilan umumiy xususiyatga ega.