O murodqulov. L

Ishni bajarish tartibi:
1-savol bo’yicha tushuncha berish.

Fors tilida asosan 3ta modal fe’l bor:
ﻦﺘﺴﺍﻮﺨ xostan ﻩﺍﻮﺨ xoh -xohlamoq,istamoq ﻦﺘﺴﻧﺍﻮﺘ tavonistan ﻦﺍﻮﺘ tavon- qodir bo’lmoq,qila olmoq ﻦﺘﺴﻴﺎﺒ boyistan ﻯﺎﺒ boy –kerak bo’lmoq,zarur bo’lmoq

Bu mustaqil leksik ma’nodagi fellar gapda qo’shimcha modal ma’noni anglatibkeladi.Bu holda yuqoridagi modalfe’llar o’zining asosiy leksik ma’nosini yo’qotib ,etakchi fe’lning ma’nosiga turli ma’no bag’ishlaydilar.

Gapda modal fe’l etakchi fe’ldan bilan birga semantik jihatdan bir butunlikni xosil qqiladi.Modal fe’llardan so’ngkelganetakchife’ldoimo ﻰﻣﺍﺰﺘﻠﺍ ﻉﺮﺎﻀﻣ shaklida bo’ladi.anglashilgan ish-harakat

1.ﻦﺘﺴﺍﻮﺨ xostan modal fe’li etakchi fe’ldan anglashilgan ish-harakatni bajarishga xoshish ,istak borligi ni bildiradi
ﻢﻮﺮﺒ ﺎﻤﻨﻴﺴﺒ ﺍﺪﺮﻓ ﻢﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻦﻤ

Man mixoham fardo besinemo beravam

45
Men ertaga kinoga bormoqchiman.

ﺪﺮﮕﺒ ﺪﺎﻴ ﺍﺮﻴﺴﺮﺎﻔ ﻦﺎﺒﺰ ﺪﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻢﺗﺴﻮﺪ

Dustam mixohad zabon qe forsiro yod begirad.

Do’stim fors tilini o’rganmoqchi.
Modal fe’llar gapda bevosita egadan so’ng,etakchi fe’l esa jumla oxirida kelib ,har ikkalasi ham ega bilan shaxs va sonda moslashadi.

ﺩﺮﻔﻣ

ﻢﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﻢﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻦﻤ man mixosham in ketobro bexonam

ﻰﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﻰﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻮﺗ tu mixohi in ketobro bexoni

ﺪﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﺪﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻮﺍ u mixohad in ketobro bexonad

ﻊﻣﺠ

ﻢﻴﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﻢﻴﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﺎﻤ man mixosham in ketobro bexonam

ﺪﻴﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﺪﻳ ﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﺎﻤﺷ tu mixohi in ketobro bexoni

ﺪﻧﻧﺍﻮﺨﺒ ﺍﺮ ﺐﺎﺗﮐ ﻦﻴﺍ ﺪﻧﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﺎﻫﻧﺁ onho mixohand in ketobro bexonand

2.ﻦﺘﺴﻧﺍﻮﺘ tavonistan bajarish kerakligini,zarurligini borligini bildiradi.Masalan:


modal fe’li etakchi fe’ldan anglashilgan ish-harakatni olishni ,bajarishga qodirlikni shu ishni bajara olishni imkoni

ﻢﻧﺰﺒ ﻒﺮﺧ ﻰﺴﺮﺎﻔ ﻦﺎﺒﺰﺒ ﻢﻧﻮﺎﺗﻴﻤ ﻦﻤ Man mitovonam bezabon fors xarf bezanam
Men fors tilida gaplasha olaman.

3.ﻦﺘﺴﻴﺎﺒ boyistan modal fe’li etakchi fe’ldan anglashilgan ish-harakatni bajarish kerakligini,zarurligini bildiradi

46
.ﻦﺘﺴﻴﺎﺒ boyistan modal fe’li faqat III shaxs birlik shaklida ishlatilib,hamma shaxslarda o’zgarishsiz qoladi.Masalan:

ﻢﻳﻮﺮﺒ ﻩﺎﮔﺷﺰﺮﻮﺒ ﺮﺎﻬﭽ ﺕﻋﺎﺴ ﺪﻳﺎﺒ ﺎﻤ

Mo boyad soat-e chahor bevarzeshgoh beravim. Biz soat to’rtda stadionga borishimiz kerak.
Modal ma’nodagi Fe’llarning bo’lishsiz shaklida ﻪﻧ na - inkor yuklamasi modal fe’lga qo’shiladi. Masalan:

. ﻢﻴﺎﻴﺒ ﺲﺮﺪ ﺮﺴ ﻢﻧﻧﺍﻮﺗﻴﻤﻧ نﻤ ﺰﻮﺮﻤﺍ

Men bugun darsga kela olmayman
ﻢﻮﺮﺒ ﺲﺮﺪ ﺮﺴ ﻢﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻪﻨ نﻤ ﺰﻮﺮﻤﺍ

Men bugun darsga borishni istamayman .

ﻢﻮﺮﺒ ﺲﺮﺪ ﺮﺴ نﻤ ﺰﻮﺮﻤﺍ

Men bugun darsga borishim shart .
نﺘﻔﺮ - raftan fe’lining modal fe’llari bilan tuslanishi

ﻢﻮﺮﺒ ﻢﻫﺍﻮﺨﻴﻤ ﻢﻧﻮﺎﺗﻴﻤ

bormoqchiman

bora olaman

ﻢ ﻰﻫﺍﻮﺨﻴ bormoqchisan ﻯﻮﺮﺒ ﻰﻧﻮﺎﺗﻴﻤ bora olasan

ﺪﻫﺍﻮﺨﻴﻤ bormoqchi ﺪﻮﺮﺒ ﺪﻧﻮﺎﺗﻴﻤ bora oladi

ﻢﻴﻮﺮﺒ ﻢﻴﻫﺍﻮﺨﻴﻤ bormoqchimiz ﻢﻴﻧﻮﺎﺗﻴﻤ bora olamiz
47

ﺪﻴﻮﺮﺒ ﺪﻴﻫﺍﻮﺨﻴﻤ bormoqchisiz ﺪﻴﻧﻮﺎﺗﻴﻤ bora olasiz
ﺪﻧﻮﺮﺒ ﺪﻨﻫﺍﻮﺨﻴﻤ bormoqchilar ﺪﻧﻧﻮﺎﺗﻴﻤ bora oladilar

ﻢﻮﺮﺒ borishim kerak

ﻯﻮﺮﺒ borishing kerak ﺪﻮﺮﺒ borishi kerak
ﺪﻴﺎﺒ
ﻢﻴﻮﺮﺒ borishimiz kerak ﺪﻴﻮﺮﺒ borishingiz kerak

ﺪﻧﻮﺮﺒ borishlari kerak

a) Lug’at ustida ishlash:
markaziy univermag -kiyim, kiyim- kechak -etaj, qavat -
tufli , oyoq kiyimi -
qo’lqop -sharf -ko’ylak -
xaridor -galstuk -