14
Endi ushbu Pennet
katakchalarida hosil bo
’lgan avlodni fenotip bo’yicha,
ya
’ni tashqi ko’rinishi bo’yicha ajratamiz. Monogibrid chatishtirishda 4 ta katakdan
iborat bo
’lsa, digibridda esa 16 ta katakdan iborat. Ya’ni monogibrid chatishtirishda
dominant organizmlar 3/4 imkoniyatda, retsissiv organizmlar 1/4
imkoniyatda
bo
’ladi. Digibrid chatishtirishda esa 9/16, sariq-silliq 3/16 sariq burushgan, 3/16
silliq yashil, 1/16
yashil burushgan bo
’ladi. Yoki 9:3:3:1 nisbatda bo’ladi. Ushbu
Pennet katakchasini genotip bo
’yicha ya’ni irsiy xususiyati bo’yicha
tahlil
qilganimizda quyidagicha ko
’rinish beradi:
1
ААВВ: 2 ААВв: 2 АаВВ: 4 АаВв: 2 Аавв: 1 ааВВ: 1 ААвв:
2
ааВв: 1 аавв.
1:2:2:4:2:1:1:2:1 nisbatda bo
’ladi.
Poliduragay chatishtirish. Uchta va undan ko
’p belgilari bilan farq qiladigan
organizmlarni chatishtirish poliduragay chatishtirish deyiladi. Misol: guli sariq, doni
sariq, silliq o
’simlik - guli oq, doni yashil, burushgan o’simlik bilan chatishtirilsa,
bunda,
donning rangini ifodalaydigan gen
—
A, a;
shaklini ifodalaydigan gen
—
В, в;
gulining ranginiki
—
С, с.
trigibrid chatishtirishda ishtirok etadigan 1 ta o
’simlik
genotipi AAВВСС,
ikkinchisiniki esa aa
ввсс, F
1
da esa duragay genotipi Aa
ВвСс bo’ladi.
AA
ВВСС
aa
ввсс
sariq silliq
yashil burushgan
sariq
gulli
oq guli
Aa
ВвСс
sariq silliq, sariq gul.
P Aa
ВвСс x AaВвСс ular o’zaro chatishganda quyidagi erkak va urg’ochi
gametalar hosil bo
’ladi. Pennet katagiga tushiramiz.