O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Moshning O ‘zbekistonda ekiladigan navlari
Pobeda-104. Sobiq Ittifoq o ‘simlikshunoslik institutining 0 ‘rta Osiyo 
tajriba stansiyasi ( 0 ‘zbekiston o ‘simlikshunoslik instituti)ning seleksiya 
navi. Sobiq Ittifo q o ‘sim likshunoslik in stitu ti to ‘plam ining X itoy 
namunasidan tanlash y o ii bilan yaratilgan.
Mualliflar: Papova G.M., Papova A.M., Vedenskaya A.M.
1948-yilda resp u b lik a b o ‘yicha sug‘o riladigan yerlard a dav lat 
ro ‘yxatiga kiritilgan.
Navning bosh poyasi tik o ‘sadi, bo‘yi 30-50 sm, tupi yoyiq shaklda, 
guli yirik, sariq tillarang. Pishgan dukkagi jigarrang, uzunligi 10-15 sm, 
doni naysim on, yirik, tiniq yashil. 1000 ta donining vazni 50-60 g. 
0 ‘rtacha hosildorlik gektaridan 18,6 s ga teng. Nav tezpishar, 102 kunda 
pishadi. T a ’m sifati yaxshi, oqsil m iqdori 23,3 %. Q ishloq xo‘jalik 
kasalliklari va hasharotlari bilan zararlanmaydi.
Radost. 0 ‘zbekiston sholichilik ilmiy tekshirish institutining seleksiya 
navi. Sobiq Ittifo q 0 ‘sim likshunoslik institu tida □ 4730 x 224501 
namunalarini chatishtirish y o ii bilan yaratilgan.
Mualliflar: Saltas M.M., Burigina O.V., Shadiyeva М., Yusupov V., 
Kuchkarov X.
1984-yildan respublika b o ‘yicha sug‘oriladigan yerlarda davlat 
ro ‘yxatiga kiritilgan.
0 ‘simlik yarim buta shaklda, bo‘yi 60-70 sm. Guli yirik sariq, shingilda
6-8 ta gul boiadi. Dukkagi silindrsimon, siyrak tukli, 10-14 donli. Doni 
o ‘rtacha kattalikda, uzunchoq, silindrsimon, xira-yashil, silliq, yaltiroq, 
pallasi va kertimi oq. 1000 ta donining vazni 39,0-49,0 g. Navning ta ’m 
sifati yaxshi: oqsil miqdori 24,0-27,0 %.
0 ‘rtacha hosildorlik gektaridan 17,2 sentnerga teng. Nav tezpishar, 
101 kunda pishada. Qishloq x o ‘jalik kasalliklari va hasharotlariga 
chidamliligi bilan tavsiflanadi.
Biologik xususiyatlari. Mosh issiqqa talabchan o ‘simlik bo iib , urugiari 
10-12°C da una boshlaydi. Moshning u ru g ia ri 20-22°C da 4-5 kunda 
unib chiqadi. Bahorgi sovuqlarga chidamsiz. Yosh maysalari ham, katta 
voyaga yetgan o ‘simliklari ham -1-2°C sovuqda halok boiadi. Loviyaga 
qaraganda qurg‘oqchilikka chidamli.
M osh yo rug iikk a talabchan o ‘simlik hisoblanadi. Namga b o ig a n
talabiga qarab mezafit o ‘simliklar guruhiga kiradi. Qurg‘oqchil sharoitda

---

o ‘sa olmaydi. 0 ‘suv davrining ikkinchi davrida gullagach, nam ga 
talabchanligi oshadi. Agarda tuproqda nam miqdori 65 % dan kam b o ‘lsa, 
hosildorlik kam ayib ketadi. M osh biologik xususiyatlariga k o ‘ra 
tuproqqa nisbatan talabchan emas. Qora, bo‘z, o‘tloqi, qumoq, soz, sal 
sho‘rlangan tuproqlarda yaxshi o ‘sib rivojlanadi. 0 ‘tloqi bo‘z tuproqlar 
0 ‘zbekistonda mosh uchun eng yaxshi tuproq hisoblanadi. 
M o s h
o ‘zi-o‘zidan changlanuvchan o‘simlik. O'suv davri 80-120 kun. Takroriy 
ekilgan paytida о ‘suv davri bahorgiga qaraganda 10-10 kunga qisqaradi.