O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Oq bug‘doy (Grekum-40). 
0 ‘zbekiston donchilik ilmiy tekshirish 
instituti («Don» ilmiy ishlab chiqarish birlashmasi)da Qizil Sharq x Verld 
Sidz-1877 duragay kom binatsiyasidan yakkalab tanlash y o ‘li bilan 
yaratilgan.
M ualliflar: Beknazarov N .B., M am irov N .M ., K atkova R .U ., 
Axmedjonova D.A., Amanov A.A., Yusupov B.
1993-yildan Jizzax, Samarqand viloyatlarining lalmikor yerlarida kuzgi 
ekish muddatida davlat ro'yxatiga kiritilgan.
Grekum tur xiliga mansub. Duvarak (biologik bahorgi).
Boshog‘i urchuqsimon, oq, o ‘rtacha uzunlikda va zichlikda.
Boshoq tuxum sim on cho‘ziq, kuraksim on ch o ‘zinchoq, d ag ‘al, 
m o ‘tad il tom irlag an . C hoki aniq. Q iltig ‘i yarim ta rq o q , boshoq 
uzunligicha yoki k altaroq , o ‘rtach a d a g ‘allikda. D oni dum aloq- 
cho‘zinchoq, oq, ariqchasi sayoz, 1000 ta donning vazni 38,5-45,0 g 
gacha.
Nav o‘rtapishar. 0 ‘sish davri o‘rtacha 192-200 kun, lekin erta bahorda 
t o i a unib chiqqanda, o ‘rtach a 175-181 kunda pishadi. Qishga va 
qurg'oqchilikka chidamli (5,0 ball). Yotib qolish va to ‘kilishga bardoshli 
(5,0 ball). Doni yirik. 1000 ta donaning vazni 43,5 g. 1996-2000 sinov 
yillari lalm ikor nav sinash shoxobchalarining m a ’lum otiga k o ‘ra, 
G ‘allao ro l va Q am ashi nav sinash shoxobchalarida o ‘rtac h a don 
hosildorligi gektaridan 16,3-18,8 sentnerga teng.
Nav qishloq xo‘jalik kasalliklari va hasharotlari bilan kuchsiz darajada 
zararlanadi, 1999-2000-sinov yillarida sariq zang bilan zararlanish 27,0 
dan 35,0 % gacha aniqlandi.
R espublika non nazo rati tajribaxonasining m a ’lum otiga k o ‘ra, 
navning texnologik va non yopish sifati yomon emas: oqsil miqdori 
(protein) 9,8 %, kleykovina 25,0 %, un chiqishi 62,5 %, nonning ko‘tarilish 
hajmi 329 sm3. Umumiy non yopish bahosi yaxshi (4,0 ball).
Polovchanka. P.P. 
Lukyanenko nomidagi Krasnodar qishloq xo‘jalik 
ilmiy tekshirish institutida uzoqlashgan duragaylash uslubida ikki 
takroriy yakka tanlash (tritikaleni bug‘doy bilan chatishtirish) y o ii bilan 
yaratilgan.
Mualliflar: Timofeev V.B., Filobok A., D udka L.F., Shlyaxovoy 
G.D., Domchenko M.I., Sho‘renkova L.I.
1999-yildan respublikaning sug‘oriladigan yerlarida kuzgi ekish 
muddatida davlat ro'yxatiga kiritilgan.

---

Lyutessens tur xiliga mansub. Biologik kuzgi.
Boshog‘i qiltiqsiz, naysimon, o ‘rtacha uzunlikda va zichlikda. Doni 
to iiq , o ‘rtacha yiriklikda. 1000 ta donaning vazni 38,0 dan 43,0 g gacha. 
Nav o ‘rtacha balandlikda. Yotib qolish va to ‘kilishga bardoshli, qishga 
chidamliligi 5,0 ball.
0 ‘sish davri o ‘rta c h a 220 kun, shim olda (N ukus nav sinash 
shoxobchasi) 258 kun, Surxondaryo viloyati sharoitida 194 kunda 
pishadi.
0 ‘rtacha don hosildorligi respublikaning sug‘oriladigan nav sinash 
shoxobchalarida gektaridan 37,4 dan 52,8 sentnergacha. Yaxshi hosil 
O ltinkoi nav sinash shoxobchasida 61,5 sentner, Namangan nav sinash 
shoxobchasida 63,4 dan 64,0 sentnergacha. Eng yuqori hosil Urganch 
nav sinash shoxobchasida 65,4 sentner olindi. N av qishloq xo‘jalik 
kasalliklari va hasharotlariga chidamli.
Ob-havo noqulay kelgan 1999-yili respublikaning turli joylarida sariq 
zang kasalligi bilan kuchsizdan o ‘rtacha darajada 10,0-35,0 % zararlandi.
R espublika non nazo rati tajribaxonasining m a ’lum otiga k o ‘ra, 
navning texnologik va non yopish sifati yaxshi, oqsil miqdori (protein)
11,8 %, kleykovina 25,0 dan 27,0% gacha, un chiqishi 73,0 dan 75,1 % 
gacha. Nonining ko‘tarilish hajmi 334 dan 372 smT gacha. Umumiy non 
yopish bahosi yaxshi (4,0-4,5 ball).