interiorizatsiyaga aylanganligini, y a ’ni bu sh a xsn in g m a -
naviy m ulkiga o ‘tayotgan ligin i, intilishlar b ilan ijtim o iy
fidoyilik istaklari o ‘rtasidagi qarama-qarshilik, >uzaga kela
digan favquloddagi vaziyatda am alga osh irilad igan xu lq -
atvorning ichki mexanizm larga aylanganini aks ettiradi. Endi
yuksak hislar motivlar kurashida intilish o kng yoki s o kl tom onga
o g kishini aniqlaydi, maqsadni amalga oshishini ta ’m inlashda
ichki kechinm alar (regulator) funksiyasini bajaradi.
Psixologiyada irodaviy akt to kg ‘risida m u lo h a z a yu riti-
ladigan b o ‘lsa, shu narsani ta’kidlash lozim b o kladiki, bunda
irodaviy z o ‘rberishning ichki kechishi faqat qarorga kelishda
p a y d o b o lm a y d i, balki ijro etish jarayonida jadal sur’atga
erish ish d a ham am alga oshadi. Buning psixologik m a ’nosi
sh u k i, qabul qilingan qarorni bajarish aksariyal hollarda
su byektiv va obyektiv xususiyatli bir talay qaram a-qarshi-
liklarga duch keladi, ularni yengib o ‘tish esa irodaviy z o ‘r
b erish n i, z o ‘riqishni talab qiladi. C h u n on ch i, b o zor iqti-
so d iy o tig a maqsad va vazifasiz, tasodifiy yondashuv bilan
m oslash ayotgan shaxs o ‘z turm ush tarzini o kzgartirmasa,
u zo q n i k o ‘zlab ish yuritm asa (bugun o ‘tgan kuniga shukur
q ilib y a sh a y v ersa ), fa o llik k o ‘rsatm asa, im k o n iy a tid a n
foyd alanm asa, u bir qator qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi.
In so n n in g o ‘z - o kzi bilan ichki kurashi, xarakter xislatlarini
o ‘zgartirishga intilishi bu irodaviy z o ‘r berishi tufayligina
am alga oshadi. S h u n in gd ek , inson sanitariya va gigiyenaga
Download Do'stlaringiz bilan baham: |
