O zbekiston respublikasi so g L iq n I saqlash

Xudovberdiyev Rahim Egamberdivevich (1922-2003) - ana­
tom, 0 ‘zbekistonda xizmat ko ‘rsatgan fan arbobi, tibbiyot fanlari 
doktori, professor. Toshkent Davlat birinchi tibbiyot instituti odam 
anatomiyasi kafedrasi mudiri (1960 - 1992). «Odam anatomiyasi»
13

---

(1964) darsligi muallifiaridan biri. Darslik 3 marotaba qayta nashr 
etilgan. Ustozning o ‘quvchisi professor F. Boxodirov tomonidan 
2006-yilda “Odam anatomiyasi” darsligi yozilgan.
Ahmedov Nosir Komilovich (1922 - 2004) 0 ‘zbekistonda xiz­
mat ko‘rsatgan fan arbobi, Beruniy nomidagi Respublika mukofo- 
tining nishondori. Toshkent Davlat ikkinchi tibbiyot instituti odam 
anatomiyasi kafedrasi mudiri (1990 - 1998). 2 jildlik «Odam anato­
miyasi” atlasi va ko‘pgina darsliklar muallifi.
Yoshga doir anatomiyani o ‘rganish tarixi
Yoshga doir anatomiya odam anatomiyasining organizm 
tuzilishida 
turli 
yosh 
davrlarda 
kechadigan 
o ‘zgarishlami 
o ‘rganadigan qismidir.
Yoshga doir anatomiya anatomiya fanida o ‘tgan asr oxirlarida 
alohida yo‘nalish sifatida paydo bo ‘ldi.
Rossiyada bolalar organizmining anatomo-fiziologik xususiyat- 
lari to ‘g ‘risidagi ilmga asos solgan bolalar shifokori N.P. Gundo- 
bin (1860 - 1908) edi. Uning 1906-yilda nashr qilingan «Bolalar 
yoshining xususiyatlari» asarida bolalar anatomiyasiga taalluqli juda 
ko‘p m a’lumotlar keltirilgan. 
—
Keyingi davrlarda bolalar anatomiyasi sohasida izlanishlar bir 
muncha rivoj landi. Bu sohaga munosib hissa qo ‘ shgan olimlardan biri 
V.G.Shtefkodir (1893 - 1945). U Qrim va Moskva imiversitetlari, 
shifokorlar malakasini oshirish instituti professori b o ‘lgan. Bu olim 
«Bolalar va o ‘smirlaming jism oniy taraqqiyoti haqida m a’lumotlar» 
(1925).«Yoshli osteologiya». (1947) va bir qancha asarlar muallifidir.
Sankt-Peterburg pediatriya tibbiyot instituti operativ jarrohlik va 
topografik anatomiya kafedrasining mudiri F.LValkerning (1890 -
1954) xizmatlarini ham eslab o ‘tish o ‘rinlidir. U «Bolalar yoshining 
topografoanatomik xususiyatlari» (1959) va «Odam a ’zolarining 
tug‘ilgandan keyin o ‘sishi» (1961) asarlari muallifidir.
Keyingi 
yillarda bolalar anatomiyasini o ‘rganishga alohida 
ahamiyat berilmoqda. Rossiya Pedagogika fanlari akademiyasi
14

---

akademigi A.A.Markosyan tahriri ostida tayyorlangan «Bolalar 
va o ‘smirlar morfologiyasi asoslari», Moskva tibbiyot universiteti 
professori L.F. 
Gavrilovning «Bolalaming harakat-tayanch 
apparati» (1973) asari va shu institut mualliflari jam oasi tayyorlagan 
«Bolalar operativ jarrohligi va topografik anatomiyasi» (1977) 
kitobi shu izlanishlaming hosilasidir.