Общая характеристика системы образования и источники её финансирования

3.2. doirasida byudjetni moliyalashtirishning o'ziga xos muammolari
asosiy muammolar.

1. Hozirgi vaqtda byudjetni rejalashtirish va moliyalashtirishning zamonaviy me’yoriy-uslubiy asoslari amalda mavjud emas:

- minimal ijtimoiy standartlar to'g'risidagi qonun qabul qilinmagan;
- davlat ta'lim xizmatlarini ko'rsatish uchun davlat xarajatlari normalari ishlab chiqilmagan;
- minimal byudjet ta'minotini hisoblashning yagona uslubiy asoslari mavjud emas;
- byudjetdan moliyalashtirish zaruriyatini hisoblash va asoslash uchun zarur uslubiy materiallar ishlab chiqilmagan;
- Rossiya bo'ylab yagona va byudjet oluvchilar o'rtasida moliyaviy resurslarni taqsimlashning idoraviy usullari mavjud emas.
Shu bilan birga, davlat, tasdiqlangan qonunga - Rossiya Federatsiyasining Byudjet kodeksiga qaramasdan, har bir vaqtning (moliyaviy yil) joriy yilda byudjetni moliyalashtirishning qaysi mexanizmini qo'llashni hal qiladi.
2. Byudjet jarayonini tashkil etish Rossiya Federatsiyasi Byudjet kodeksida quyidagi ob'ektiv omillarni hisobga olmagan hujjatlarni tayyorlash, tasdiqlash, tasdiqlash, taqdim etish uchun belgilangan muddatlarga asoslanadi:
- ta'lim muassasalari butun Rossiya bo'ylab joylashgan, ammo ularning hammasi ham zamonaviy aloqa va aloqa vositalaridan (faks, elektron pochta, Internet) foydalanish imkoniyatiga ega emas; pochta xizmati zarur ma'lumotlarni o'z vaqtida olish va taqdim etishni ta'minlamaydi. Shu munosabat bilan, ko'pincha o'tgan davrdagi hujjatlar ijro uchun qabul qilinganda yuzaga keladi;
- budjet mablag‘larining bosh boshqaruvchisi nafaqat budjet majburiyatlari to‘g‘risidagi bildirishnomalarni yetkazib beradi, balki ularni shakllantiradi va tasdiqlaydi, bu esa joylarda xabarnomalarni o‘z vaqtida olishni juda muammoli qiladi;
- byudjet mablag'larining bosh menejeri (Moskvadagi vazirlik) quyi byudjet muassasalarining daromadlari va xarajatlari smetasini tasdiqlaydi. Tasdiqlangan kundan boshlab bir ish kuni ichida ularning hisob-kitoblari G'aznachilikka taqdim etilishi kerak, bu Rossiya hududini hisobga olgan holda haqiqiy emas;
- ish haqi bo'yicha to'lovlarni moliyalashtirish (UST) budjet mablag'lari harakatida qo'shimcha "halqa" hisoblanadi: mohiyatiga ko'ra, pul byudjetdan byudjet muassasalari orqali byudjetga qaytib keladi. Bunday jarayonning yagona afzalligi shundaki, regressiya shkalasidan foydalanganda USTning bir qismi boshqa xarajatlar turlariga yo'naltirilishi mumkin va shu bilan, go'yoki, daromadlar va daromadlar byudjetida nazarda tutilmagan moddalar bo'yicha muassasaning o'z byudjetini to'ldiradi. xarajatlar.
3. Budjetdan tashqari mablag‘lardan foydalanishning amaldagi mexanizmi jiddiy muammo hisoblanadi:
- ta'lim muassasasiga byudjetdan tashqari daromadlar yil davomida notekis ravishda olinadi, bu nafaqat ularning yillik rejalashtirish, balki xarajatlarini rejalashtirishni ham qiyinlashtiradi. Hisobot davri (chorak) oxirida olingan mablag'lar hisobvaraqda qolishi mumkin va ular foyda sifatida ko'rib chiqiladi (va tegishli ravishda soliqqa tortiladi). Shu bilan birga, ushbu mablag'lar bo'yicha xarajatlar faqat keyingi chorakda amalga oshirilishi mumkin. Bu mablag'lardan foydalanish samaradorligini pasaytiradi, xarajatlar va jamg'armalarning ratsionalizatsiyasini emas, balki ularni sarflash tezligini, ko'pincha samaradorlik va samaradorlikka zarar etkazadi;
- kiruvchi daromadlarni olingandan so'ng darhol sarflash zarurati, masalan, ta'mirlash ishlarini hal qilish uchun mablag'larni to'plashga imkon bermaydi;
- byudjet stavkalari bo'yicha ishlaydigan xodimlarga byudjetdan tashqari jamg'armalardan qo'shimcha to'lovlar faqat foydadan to'lanishi mumkin, aks holda Rossiya Federatsiyasi Soliq kodeksiga muvofiq, muassasa hozirda byudjetdan tashqari mablag'larni noto'g'ri ishlatganlik uchun javobgarlikka tortiladi. Faqat bitta yo'l bor: xodimlar bilan mehnat shartnomalarini tuzish va ularda xodimning muassasaning byudjetdan tashqari sohasidagi ish hajmini ko'rsatish. Bunday holda, mehnat munosabatlari rasmiylashtirilgan deb hisoblanadi va noto'g'ri foydalanish tushunchasi qo'llanilmaydi.
4. Byudjet mablag‘larining byudjet mablag‘lari oluvchilarning shaxsiy hisobvaraqlaridagi qoldiqlarini hisobga olish va ularni tegishli budjet darajasidagi daromadlarga qaytarmagan holda olib qo‘yish qoidalarini nazarda tutuvchi Byudjet kodeksida ishlarning real holati hisobga olinmaydi:
- pudratchilar va ijrochilar tomonidan shartnomalar bajarilmaganligi sababli byudjet mablag'lari har doim ham moliyaviy yil tugagunga qadar foydalanilmaydi. Bunda kontraktlarni to‘lash uchun nazarda tutilgan byudjet mablag‘lari byudjet muassasasida saqlanishi shart;
- kommunal xizmat ko‘rsatuvchi tashkilotlar o‘tgan davr uchun jami bo‘yicha to‘lov uchun schyot-fakturalarni rasmiylashtirmoqda, ayni paytda to‘lov uchun mablag‘lar joriy davr uchun rejalashtirilgan bo‘lib, bu dekabr oyida ko‘rsatilgan xizmatlar uchun haq to‘lashda muammolarni keltirib chiqarmoqda;
- o‘tkazmalarni to‘lash tizimi aholi tomonidan ularning muayyan vaqt oralig‘ida kelib tushishini ta’minlamaydi, bu esa byudjet mablag‘lari oluvchilarning hisobvaraqlarida kelib tushmagan pul mablag‘larining to‘planishi uchun zarur shart-sharoit yaratadi. Ushbu mablag'larni foydalanilmagan holda olib qo'yish qabul qilinishi mumkin emas. Xuddi shunday holat haqiqatda hisoblangan, lekin ob'ektiv sabablarga ko'ra xodimlar (depozitorlar) tomonidan olinmagan ish haqi uchun mablag'lar va yagona ijtimoiy soliq bilan ham rivojlanadi.