ODAM GENETIKASIGA DOIR MASALALAR TO‘PLAMI 45
59-masala. Ota va o‘g‘il gemofilik, ona esa sog‘lom. Og‘il kasallikni otadan
olgan deb aytish mumkinmi?
60-masala. Otasi havorang ko‘zli va daltonik bo‘lgan ayol jigarrang ko‘zli va
ranglarni normal ajratuvchi erkak bilan turmush qurgan. Kelgusida bu oilada qanday
avlodlarni kutish mumkin, agarda ko‘z rangi dominant autosomali belgi sifatida va
daltonizm retsessiv belgi va X-xromosoma bilan bitikkan bo‘lsa?
61-masala. * Ranglarni normal ajratuvchi ota-onaning o‘g‘li daltonik, o‘g‘ilning
qizi ranglarni normal ajratadi; katta qizi ranglarni normal ajratadi, uning ranglarni
normal ajratuvchi va ajrata olmaydigan ikkita o‘g‘li bor; kichik qizi ranglarni normal
ajratadi va uning ranglarni normal ajrata oladiga 5 ta o‘g‘li bor. Ota-ona, bolalar va
nevaralarning ahtimol tug‘ilgan genotiplari qanday?
Masalaning yechilishi: Belgi
Gen
Daltonik
d Ranglarni normal ajratish
D Yuqorida keltirilgan shaxslarning shajarasini tuzamiz.
P.
ranglarni normal ajratadi
ranglarni normal ajratadi
normal normal normal daltonik
normal sog‘lom
normal
normal daltonik
s o g‘ l o m
ODAM GENETIKASIGA DOIR MASALALAR TO‘PLAMI 46
P.
♀
X
D X
d x
♂
X
D Y
ranglarni
ranglarni
normal ajratadi, normal ajratadi
ammo gen tashuvchi
g. X
D X
D X
d Y
F
1
: X
D X
D -
ranglarni normal ajratadi (kichik qizi)
X
D X
d -
ranglarni normal ajratadi, ammo gen tashuvhi (katta qizi)
X
D Y -
ranglarni normal ajratadi
X
d Y -
daltonik (o‘g‘li)
