Odam bo‘lish qiyin: roman va hikoyalar
Download 1.53 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Olmas Umarbekov
26 , Abdulla javob bermadi, u jilmayganicha Gul chehraga tikilib, «yana nima desam ekan?» deb o‘tirar, bu yerdan ketishni istamasdi. – Tog‘angiz chaqiryaptilar, – dedi Gulchehra qo‘zg‘alib va bedanani uzatdi. – Oling. – Sizniki bu endi. – Nega? – sevingandek bo‘lib so‘radi qiz. – Siz topdingiz, sizniki bu. – Bo‘lmasa tuzalganida qaytarib beraman. Abdulla kuldi. – Ketdikmi? – so‘radi qiz. – Mayli. Abdulla savatni ko‘tarib, qizning orqasidan yurdi. U nihoyatda shod edi. Jo‘xorizordan chi qishganda, Obid aka kanal bo‘yida miltig‘iga yuzi ni tirab o‘tirardi. Ularni ko‘rib, boshini ko‘tardi. – Muncha hayallading? – Tutish qiyin bo‘ldi, – dedi Abdulla Gulchehra ga ko‘z qirini tashlab. – Tirikmi ishqilib? – xavotirlanib so‘radi Obid aka. – Bir qanoti sinibdi, – dedi Gulchehra. – Tuzatmoqchi, – dedi Abdulla unga ishora qilib. – Ha, durust. Ular yo‘lga tushishdi. Obid aka oldinda, Ab dulla bilan Gulchehra orqada. Anchagacha jim borishdi. Qishloqqa yaqinlashganda Gulchehra sirli ohangda dedi: – Aytganday, tabriklayman. – Nima bilan? – hayron bo‘lib so‘radi Abdulla. – Medal bilan. Abdulla jilmaydi. – Rahmat. Qayerdan bildingiz? – Butun qishloq biladi, – dedi qiz ham jilma yib. U juda chiroyli jilmayardi. Abdulla o‘zi sez may, beixtiyor unga tikilib qoldi. Odam bolish qiyin 27 , – Men keldim, – dedi Gulchehra ko‘prikka ye tishganda. Abdulla qo‘lidagi savatni unga uzatdi. – Sizni qachon tabriklayman? – Tabriklashingiz mumkin. Men ham bitirdim. – Nahotki? – Abdulla uyalib ketdi. – Kechira siz, esimdan chiqibdi. Ancha bo‘ldi ko‘rishma ganimizga. – Ikki yil, – dedi Gulchehra unga g‘alati qarab. – Unutishingiz tabiiy. – Kechirasiz. – Hechqisi yo‘q. Ertaga ziyofatimiz bor. Keling. – Rahmat. Gulchehra ko‘prik yonidagi darvoza tomon yo‘l oldi. U bir qo‘lida ingichka beliga tiralgan savat, bir qo‘lida bedana ko‘targanicha yengil chuvagini shapillatib ketar ekan, Abdulla uzoq vaqt ketidan qarab qoldi. III «O‘zgarib ketibdi, – o‘ylardi Abdulla uyga qay tar ekan. – Juda o‘zgarib ketibdi. Nahotki ikki yil ichida shunday o‘zgarish mumkin bo‘lsa? Ilgari qopqora qiltiriq bir qiz edi. Endichi?» Abdulla shunday o‘ylar ekan, Gulchehra bilan, chiroyli, kelishgan qiz bilan tanishligidan mamnun bo‘lib qo‘ydi. «Nima dedi? Ha, «Ikki yil, unutishingiz tabiiy», dedi. Demak, u Abdullani unutmabdi. Bo‘lmasa ko‘rishmaganini hisoblab yurarmidi?!» Abdulla jilmaydi. Bolaligi, Gulchehra bilan bo‘lgan damlari ko‘z oldidan o‘ta boshladi. U bu qizni anchadan beri tanir edi. Qishloqda ular Olmas Umarbekov 28 , yurmagan so‘qmoq, ular qilmagan sho‘xlik qol magan. Gulchehraning otasi Obid akaning qalin o‘rtog‘i bo‘lib, yoshlikdan birga o‘sishgan, hatto ki ikki yilcha urush davrida bir qismda xizmat qilishgan edi. Abdullaning bilishicha, Yusuf aka yigitlik chog‘lari anchagina sho‘x bo‘lib, u bor joyda janjal chiqishi tabiiy ekan. Lekin urushdan keyin qishlog‘iga qaytgach, o‘zgarib ketdi. Front uni shunday qilib qo‘ydimi, yo bolachaqa tash vishi ko‘payib, quyilib qoldimi, har holda, u juda mo‘minqobil bo‘lib qoldi. Yaxshi ishladi. Bundan besholti yil muqaddam uning brigadasi pax tachilikdan yuksak ko‘rsatkichlarga erishgani uchun unga Qahramon unvoni berildi. Gulchehra Yusuf akaning to‘ng‘ich farzandi bo‘lib, bolaligida xuddi otasiga o‘xshagan sho‘x edi. Deyarli har kuni uyiga u yer bu yeri chaqa bo‘lib qaytardi. Onasi urishar, Yusuf aka esa faxr lanardi. Otasining urishmasligini yaxshi bilgan Gulchehra battar sho‘xlik qilar, ko‘pincha o‘yin qaroqlikda o‘g‘il bolalarni orqada qoldirib ketardi. Abdullaning halihali esida, qishloqda urush yillari Dadavoy amaki degan bir odam yashardi. Qayoqdan kelib qoldi bu yerga, nima ish qiladi, hech kim bilmasdi. Erta saharda uyidan chiqib ketib, yarim kechada qaytardi. Doim bir xil ki yinardi, to‘g‘rirog‘i, tizzalari yamoq kalta shimi va jazirama yoz kunlari ham boshidan tushmay digan uchi nayza soldatcha qalpog‘idan boshqa uning hech narsasi yo‘q edi. U qishloq hayotiga aralashmas, odamlarga qo‘shilmas, lekin nega dir uning nomini hurmat bilan tilga olishardi. |
