Odamlar tomonidan tuproqqa solinadigan, tarkibida o'simliklami o

Qo‘sh superfosfat - Ca(H₂P04)2H₂0. Tarkibida 40% ga yaqin fosfor bor.
Oddiy superfosfatdagips oz miqdordafosfor esaikki martaortiq boil^dli. Suvda yaxshi eriydi.Qo‘sh superfosfat olishda tarkibida fosfori kam boigan rudalar sulfat yoki xlorid kislota bilan ishlanadi va ortofosfat kislota hosil qilinadi.
CafPO^j + 3H2SO4+ 2H₂0 = 2H₃P04+ 3OaS^4 2H₁(Q yoki Oa₅F(PO4)₃ + 5H₂SO4 + 2H₂0 = 3H₃P04 + 5CaSO4 2H, + HF
Hosil boigan eritma, ikkinchi fazada filtrlanib, fosfat kislota bilan fosforit kukuni qo‘sh superfosfatga aylantiriladi.
Ca(PO.)₂+ 4Н₃РО_Л+ H,0 = 3Ca(HJPO₄)₂ ЩР04 5H₂0
Oa₅F(Po4)₃ + 7H₃P04 + 5H₂0 = 5 Ca(PO4)₂ 5H₂0 + HF
Suvda kam eriydigan fosforli o'gitlar.
Pretsipitat CaNPO4 • 2H₂0 ning tarkibida 31% gacha fosfor boiadi. Bu o‘g‘itni olish uchun dastlab fosfat kislota hosil qilinadi.
Ca₅F(PO4)₃ + 10HS1 = 3H₃P04 + 5CaCl₂ + HF
Hosil boigan kislota filtrlash usuli bilan boshqa moddalardan toza- lanadi va ohak eritmasida neytrallab, pretsipitat hosil qilinadi.
H₃P04 + Ca(OH)2 = CaHPCV 2 H₂0
Tomas shlak. Ca₄R^O₅ — bu poiatni qayta ishlovchi zavodlar chiqindisi, boiib, uning tarkibida 14-20% atrofida fosfor boiadi. Metalni eritish vaqtida ohak (CaO) qo‘shilsa, fosfor 1800-2000° С da CaO bilan birgalikda ohakli tuz hosil qiladi. Hosil boigan kalsiy karbonat va boshqa birikmalar chiqindi (shlak) bilan birgaiikda, ya’ni «sut» holida ajralib chiqadi. Bu suyuqlik so'/ugandan so‘ng qotib, qora rangli o‘g‘it hosil bo'ladi.
Tuproqqa soling^ tomas shlak tuproq tarkibidagi suv (H₂0) va karbonat angidrid (SO₂) ta’sirida kalsiy tiofosfatga aylanadi.
Ca4P₂0_s + 2H₂O = CffoPC^V H₂0 • Ca(OH)2