Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

Глоссарий


Норасмий ташкилот (Informal organization) деганда ташкилотда гуруҳланган бир хил қизиқиш ва ёқтиришларга эга бўлган одамлар гуруҳи тушунилади. Улар ташкилотда бир-бирининг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун гуруҳланган.¹⁸⁷
Ташкилий тузилма -деганда корхона мақсадларини амалга оширувчи ва функцияларини бажарувчи бири-бири билан боғланган турли бошқарув органлари ва бўғинларининг мажмуи тушунилади.
Раҳбарлар - бу бошқарувнинг айрим ёки қатор функцияларини бажарувчи мустақил структурали бўлимлардир. Бу бўлимлар ўртасида боғланиш ва алоқалар горизантал характерга эга.
Бошқарув босқичи – бу иерархиянинг муайян даражасида амал қиладиган бўғиндир.¹⁸⁸
Дивисионализация (Divisionalised). Бўлинадиган тузилишда кичик Марказий ядро юқори даражадаги автономияга эга бўлган бизнес бўлинмалари учун кўрсатмалар беради. Ўрта чизиқ кучли мувофиқлаштирувчи таъсирни шакллантиради, чунки у Марказий ядро талабларини операцион ядро мақсадларига айлантиради.¹⁸⁹
Назорат оралиғи (Span of control)- Назорат оралиғи ёки бошқарув оралиғи устунга жавобгар бўлган бўйсунувчилар сонини англатади. Назорат оралиғи дарҳол юқори мансабдор шахсга ҳисобот берадиган бўйсунувчилар сонини англатади.¹⁹⁰
Горизонтал иш оқими: бюрократик тўсиқлар олиб ташланади ва бўлим мутахассислари камроқ кучга эга бўладилар.
Матрица ёки гибрид тузилма (Hybrid structures)-бу икки ёки ундан ортиқ ҳисобот тузилмаларини бирлаштирган ташкилий модел. Бу динамик иш муҳитлари учун мос келади, чунки гибрид тузилмалар лойиҳадан лойиҳага ўтиши мумкин.¹⁹¹
Delayering-бу бошқарув даражалари сонини пастдан юқорига қисқартириш.¹⁹²
"Аутсорсинг" сўзи инглиз тилидан олинган булиб, шартнома асосида ташқи манбалардан, яъни аутсорсинг хизматини кўрсатувчи корхоналар хизматидан фойдаланишни билдиради.¹⁹³
Offshoring-бу бизнес операцияларини бир мамлакатдан бошқасига, одатда ривожланган саноатлашган мамлакатлардан кам ривожланган/ривожланаётган мамлакатларга қайта ишлаш амалиёти бўлиб, бизнес юритиш харажатларини камайтириш, солиқ имтиёзларидан фойдаланиш ва унчалик қатъий бўлмаган талабларга риоя қилиш.қоидалари.¹⁹⁴