Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

Корпоратив ижтимоий жавобгарлик. Корхоналар, айниқса йирик корхоналар, улар ижтимоий масъулиятни ўз зиммаларига олишларини кутмоқдалар. Бу нотўғри аниқланган тушунча, аммо умуман жамият учун хайрия эҳсонлари, иш жойини яратиш ёки сақлаш, атроф-муҳитни яхшилаш ёки сақлашга сарфлаш каби ўзига хос имтиёзларни тақдим этишга қаратилган. Катта босим озчилик ҳаракат гуруҳларининг фаолияти билан яратилади ва корхоналарга қаратилган, чунки улар кенг ресурсларга эга деб қабул қилинади. Бундай аргументларнинг моменти унчалик катта эмас, ижтимоий жавобгарлик тушунчаси аҳлоқ масаласи билан деярли узвий боғланиб кетган. Фарқни эслаб қолиш муҳимдир. Ижтимоий масъулият ва ахлоқий хатти-ҳаракатлар бир хил эмас.
Шуни ёдда тутиш керакки, бизнес бошқарилганида акциядорлар бойлик максималлаштиришга ягона мақсад каби ахлоқий бир мода ишлатиш мумкин. Бошқа томондан, кўплаб йирик корхоналар ўтмишда масъулиятсиз ҳаракат қилганига шубҳа йўқ ва баъзилари буни давом эттирмоқдалар.
Бизнесда ижтимоий жавобгарлик стратегиялари турлари мавжуд. (26-жадвал).
26-жадвал
Ижтимоий жавобгарлик стратегияси турлари²⁴⁰

Стратегия турлари	Вазифалари
Проактив стратегия (Proactive strategy)	Бизнес ўз ҳаракатлари учун тўлиқ жавобгарликни ўз зиммасига олишга тайёр бўлган жойда амал қиладиган стратегия. Агар компания маҳсулот бракини топса, ҳар қандай брак ёки бракдан олдин, проактив тарзда ҳаракат қилади.
Реактив стратегия (Reactive strategy)	Бу жамоатчилик, ҳукумат ёки истеъмолчилар гуруҳлари бу ҳақда билиб олмагунча вазиятни ҳал қилинмаслигини давом эттиришга имкон беришни ўз ичига олади.
Мудофаа стратегияси (Defence strategy)	Бунга маълум бир муаммодан келиб чиқадиган қўшимча мажбуриятларни минималлаштириш ёки олдини олишга уриниш киради.
Турар жой стратегияси (Accommodation strategy)	Ушбу ёндашув ҳаракатлар учун жавобгарликни ўз ичига олади, эҳтимол қуйидагилардан бири содир бўлганда: Махсус қизиқиш гуруҳларини рағбатлантириш; Ҳаракат қилмаслик ҳукумат аралашувига олиб келади деган фикр бўлганда.