Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi o‘zbekiston respublikаsi rаqаmli texnologiyalаr vаzirligi o. O. Zaripov, M. O. Atajonov
Download 2.61 Mb. Pdf ko'rish
|
64d5b5c1e8544 4-Monografiya. REAKTIV QUVVAT. 2-qism
|
nom
Q D Q yoki 14 (1.14) bu yerda N – dvigatellar soni; Q n –bitta dvigatelning nominal quvvati; Q – barcha dvigatellar gengeratsiyalayotgan reaktiv quvvat yig‘indisi. Reaktiv quvvatni kompensatsiyalash uchun, boshqa tarmoq bo‘limlariga ham quvvatni uzatish uchun, loyihalashtirishda SD lar guruhlari qo‘llanilishi mumkin. U holda SD dagi qo‘shimcha aktiv quvvat isrofi, loyihalanayotgan obyekt uchun reaktiv quvvatni generatsiyalash shartiga, teng bo‘ladi: 2 2 nom 2 uzat 1 2 2 2 uzat nom 1 N Q D Q Q Q Q Q D uzat uzat uzat nom Q Q D Q N Q D yoki , Q 2D Q Q D 2 2 2 2 nom 2 nom 1 Q N N Q Q D nom uzat (1.15) bu yerda Q –SDlar generatsiyalaydigan loyihalanayotgan ob’yektga uzatish uchun, reaktiv quvvati; Q uzat – (dastlabki yuklama) loyihalanayotgan obyekt tarmoqqa biriktirilishidan oldin SD generatsiyalaydigan, reaktiv quvvat. Nazariy jihatdan uchchala tenglamaning (1.15) har birining tashkil qiluvchisi solishtirma narxi har xil bo‘ladi. U Q va Q uzat quvvat generatsiyasi jadvalidan aniqlanadi. Kompensatsiyalovchi vositalarni tanlashda bu isrof narxlarini hisobga olish amalda imkoni yo‘q. Bundan tashqari, isrof narxlari asosan sinxron dvigatellar ish rejimiga bog‘liq. Agar dvigatelning qo‘zg‘atilishi rostlanmaydigan bo‘lsa, u holda ular generatsiyalaydigan quvvat o‘zgarmaydi va isroflar soatlar soni dvigatelning ishlagan soatlar soniga teng. Agar SD generatsiyalaydigan reaktiv quvvat tarmoq kuchlanishi yoki reaktiv quvvat iste’moli miqdori o‘zgarishiga bog‘liq ravishda rostlansa, u holda isrof soat sonlari generatsiyalanayotgan quvvat o‘zgarish jadvali bo‘yicha aniqlanadi. Reaktiv quvvatni generatsiyalashdagi isrof narxi bir xil turli guruh dvigatellar uchun, bir xil rejimda ishlovchi, quyidagi formuladan hisoblanadi: (1.16) 15 bu yerda S 0 – aktiv quvvat isrofining solishtirma narxi. Umumiy holatda bir xil turdagi SDlar guruhi rostlanadigan reaktiv quvvat manbalari sifatida qo‘llanilganida sarfiyotlar quyidagicha aniqlanadi: H = H 0 + H 1 Q + H 2 Q 2 . (1.17) O‘zgarmas tashkil qiluvchi harajat: H = E r · N · K r , (1.18) bu yerda K r – rostlagichning narxi; E r – rostlagich narxidan har yili ajratiladigan yig‘ma; N – elektr dvigatellar soni. Dvigatellar generatsiyalayotgan, 1MVAr quvvatga sarflanadigan solishtirma harajat: (1.19) va 1 MVAr2 ga genratsiyalanayotgan quvvat solishtirma xarajati: (1.20) Qayta ishga tushirilayotgansinxron dvigatellar uchun Q uzat = 0 va 0,38 kV tarafdagi kondensator batareyalar quvvatini, topshirilgan umumiy kompensatsiyalovchi quvvat va 6/10 kV tomondan uzatilayotgan, quvvat farqidan aniqlanadi. Reaktiv quvvat kompensatsiyasiga sarflanadigan harajat bunday holatda 0,38 kV tarafdagi kondensator batareyalarni o‘rnatishdagi harajat va (sinxron dvigatellardagi aktiv quvvat isrofining narxi) 6/10 kV tarafdagi reaktiv quvvatni generatsiyalashga sarflangan yig‘indisi kabi aniqlanadi. N ta transformatorlarda bir xil quvvatli bo‘lganida 0,38 kV tarmoqqa 6/10 kV tarafdan uzatilishi mumkin bo‘lgan eng, eng ko‘p reaktiv quvvat, o‘zaro nisbat bo‘yicha hisoblanadi: (1.21) bu yerda R – 0,38kV taraf dagi aktiv yuklama yig‘indisi; Sn– transformatorlarning nominal quvvati; N va β – transformatorlar soni va ularning yuklanish koeffisienti. 16 Agar energiya tizimdan Q e reaktiv quvvat uzatilayotgan bo‘lsa, u holatda Q k kompensatsiyalovchi quvvat quyidagidan kam bo‘lmasligi kerak (1.22) bu yerda Q A – 6/10 kV shinalaridagi reaktiv yuklama; Q B – 0,38 kV tarafdagi reaktiv yuklama. Sinxron dvigatellar generatsiyalayotgan, maksimal reaktiv quvvat, quyidagi ifoda orqali aniqlanadi: (1.23) αm –sinxron dvigatellarning reaktiv quvvat bo‘yicha ruxsat etilgan o‘ta yuklanishini hisobga oluvchi koeffisient, kuchlanishga va aktiv quvvat bo‘yicha yuklanish koeffisientiga bog‘liqligi (1-jadvalga qarang). Download 2.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|