0 ‘rinbosar tovarlar narxi. Bir tovar narxi oshsa, unga talab qisqarib, buning o‘mini bosuvchi boshqa tovarga talab oshadi. Bunday qoida bir xil ehtiyojni qondiruvchi tovarlarga xos bo‘ladi. Masalan, kiyim hech qachon ovqatning o‘rnini bosa olmaydi, shu bois uning narxining o‘zgarishi oziq-ovqatga talabni o'zgartirmaydi. Ammo go'sht narxining ortishi tuxumga talabni oshiradi, chunki tuxum go‘sht kabi oqsilli oziqadir, ya’ni uning o‘mini bosa oluvchi tovardir. Masalan, oila haftasiga bir marta osh damlaydi, buning uchun 300 g go‘sht kerak. Aytaylik, go‘sht narxi 50 % oshdi, bu oilaga og'irlik qilganidan, u tuxum bilan osh damlaydi. 0 ‘rinbosar tovarlar substitut tovarlar, deyiladi. Bular juftli tovarlar bo‘lib, ulardan birining narxi oshishi boshqasiga talabni oshiradi. Masalan, «Fanta» va «Cola» alkogolsiz ichimlik, ularning ikJcalasi ham chanqovbosdi ichimlik. Agar «Cola»ning narxi oshsa, «Fanta»ga talab kuchayadi.
Tovarlar juftligida bir-birini tohdiruvchi tovarlar ham boMadi. Ulardan birining iste’moli albatta ikkinchisini ham iste’mol qilinishini bildiradi. Agar bir tovar narxining o'sishi boshqa tovarga talabni oshirsa, bunday tovarlar bir-birini toMdiruvchi tovarlar, deb yuritiladi. Masalan, videomagnitofon narxi pasaysa, videokasse-talarga talab ortadi, avtomashina narxi pasaysa benzinga talab ortadi. Narx oshsa, buning aksi yuz beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |