Ona tili va bolalar adabiyoti

189-mashq. “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” va “O‘zbek tilining izohli 
lug‘ati”da quyidagi so‘zlar qanday izohlanganini va izohlardagi farqni ayting. 
Suv, non, meva, oltin, cho‘qqi, kuch, olmos, kamalak, til, quyosh, 
soʻz. 
190-mashq. “O‘zbek tilining izohli lug‘ati”dan so‘z, yer, til, yo‘l, qora, ketmoq 
so‘zlarining  ma’nolarini o‘qing. Shu so‘zlardan bittasini tanlab, lug‘atda berilgan 
har bir ma’nosiga bittadan gap tuzing. 
 
191-mashq. “O‘zbek tili izohli lug‘ati”ning sho‘ro davridagi (Moskva, 1981, 
2 jildli) va  mustaqillik davridagi (Toshkent, 2006 – 2008, 5 jildli) nashrida diniy 
tushunchalarni bildiruvchi so‘zlar qanday izohlanganini qiyosiy tahlil qiling va 
izohlardagi farqni tushuntiring.
 
192-mashq. “O‘zbek tilining izohli lug‘ati”dan shevaga oid (shv.), kitobiy (kt), 
eskirgan (esk.), poetik so‘z (poet.) kabi ishoralar bilan ko‘rsatilgan 5 tadan so‘zni 
ko‘chirib, bu ishoralarning nazariy fikrlarga qanchalik muvofiq kelishi haqida 
mulohazangizni ayting.  
 
193-mashq. “O‘zbek tlining izohli lug‘ati”dan uzum va baliq turlarini 
bildiruvchi so‘zlarni topib, izohini o‘qing va eslab qoling. 
 

---

85 
194-mashq. “Boshlangch sinf o‘quvchilari uchun izohli lug‘at” (F. Safarov, S. 
Safarov Toshkent, “Fan”, 2012) dan foydalanib, she’rlardagi ajratib ko‘rsatilgan 
so‘zlarning ma’nosini izohlang.
AYAMAJIZ 
Biyday cho‘l-u dalalar, 
Bo‘ralar qor kapalak. 
Boglar sokin, mizg‘ishar 
Misoli oq kapalak. 
Muz oynalar sovuq yeb, 
Anhorchada qirsillar, 
Tarnovlarda sumalak 
Shodalari chirsillar. 
Ayamajiz izg‘iydi 
Ko‘chalarda tutaqib. 
Shox-shabbani tortqilar 
Yalmog‘izdek yutoqib... 
Ko‘k maysalar nish urib, 
Yerning baland-pastida, 
Go‘zal bahor serkillab