Ona tili va bolalar adabiyoti

118-mashq. Berilgan gaplardagi neologizmlarni aniqlab, ma’nosini izohlang. 
 
1. Virtual olamda “yashash” ancha yengil – qiziqarli o‘yinga 
o‘xshaydi. Vebomen, ya’ni internetdan foydalanuvchi o‘zini ushbu 
olamga uyg‘un deya his qiladi. (“Tafakkur”jurnalidan) 2. Jahondagi 
yetakchi pedagog, psixolog va sotsiologlar yoshlarning onlayn o‘yin-
larga mukkasidan ketayotgani, kuni bo‘yi, haftalab virtual dunyodan 

---

46 
chiqa olmayotganidan tashvishga tushmoqda. (“Tafakkur” jurnalidan)
3. Tadqiqotchi B. Sparrouning so‘zlariga ko‘ra, internet hozirgi paytda 
transaktiv xotiraning bir ko‘rinishi bo‘lib qoldi. Transaktiv xotira 
deganda ma’lumotning o‘zini emas, uni izlab topuvchi algoritmni yod-
da saqlab qolish tushuniladi. (“Tafakkur”jurnalidan) 4. Xususan, ota-
onalar farzandlari internet saytlar, elektron pochtadan foydalanayotgan-
da ularni ma’lum darajada nazorat qila olishi kerak. (“Tafakkur” 
jurnalidan) 5. Menga mobil kompaniyalarning imkoniyati va sharoitlari 
ma’qul keldi. (“Xalq so‘zi” gazetasidan) 6. Texnologik jarayonlarni 
takomillashtirish maqsadida 171 ishlab chiqarish subyekti modernizat-
siya va diversifikatsiya qilindi. (“Xalq so‘zi” gazetasidan) 6. O‘quv-
tarbiya jarayonida innovatsion faoliyatni amalga oshirish bugungi kun-
da o‘qituvchi oldida turgan muhim vazifalardan biridir. (“Pedagogik 
mahorat” jurnalidan) 7. Lingvistik kompetensiyaning asosini so‘zlar 
haqidagi bilim tashkil etadi. O‘quvchining so‘z boyligi nutqning aniq-
ligi, to‘g‘riligi va ravonligi hamda rang-barangligini ta’minlashga 
xizmat qiladi. (“Ma’rifat” gazetasidan) 8. Amerikalik bir guruh olimlar 
talabalarning doimiy ravishda smartfondan foydalanishi ular diqqatini 
susaytirib, yomon o‘zlashtirishiga hamda qanoatsiz bo‘lib qolishiga 
olib kelishini isbotlashdi. (“Ma’rifat” gazetasidan) 9. Ularga ingliz, 
nemis, fransuz tillari rasmlar, o‘yinlar, qo‘shiq va she’rlar, multimediali 
ilovalar asosida o‘rgatilmoqda. (“Ma’rifat” gazetasidan) 10. Moliya-
viy lizing – muayyan muddatga ijaraga beruvchining kapital xarajat-
larini to‘liq qoplashga yetarli to‘lovlardan iborat bo‘lib, mulk egasiga 
bir miqdor foyda ham beradi. (“O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi”-
dan) 11. Nanotexnologiya atamasini birinchi marta 1974-yilda yapo-
niyalik Noryo Taniguti alohida atomlarni manipulatsiya qilish yor-
damida yangi obyekt va materiallarni yaratish jarayonini tavsiflash 
uchun taklif etgan. (Internetdan)