Оšова сувлар ва уларни тозалаш усуллари


Download 292.5 Kb.
bet6/9
Sana17.06.2023
Hajmi292.5 Kb.
#1549229
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
экология лаб

Kt эс .бунда
Сэ - эриган модданинг экстрагентдаги концентрацияси;
Kt – тақсимлаш коэффициенти;
Сс-эриган модданинг сувдаги концентрация;
Kt нинг қийматига қараб эритувчиларнинг экстракцион ходисасига ва ундан фойдаланиш маъқул ёки маъқул эмаслиги т¢ђрисида бир хулосага келинади.
2. Хайдаш ва ректификация. Бу услуб сувнинг ва эриган модданинг қайнаш ҳарорати орасидаги фарққат асосланган. Бунда ҳар иккала моддани буђлантириб, кейин яна совитиб суюқликка айлантириш натижасида улар бир-биридан ажратиб олинади.
3. Адсорбция. Бунда оқова сувлардаги бекорчи қўшимчалар қаттиқ модданинг, яъни адсорбентнинг сиртига шимилади.
Адсорбент тариқасида активланган кўмирлар, синтетик сорбентлар ва баъзи ишлаб чиқариш чиқиндилари (кул, шлаклар ва ҳоказо) ишлатилади. Сирти жуда катта, ђовак ҳамда кўп топиладиган бўлгани учун активланган кўмир энг самарали ҳисобланади.
Оқова сувни адсорбцион тозалаганда адсорбентлар регенерация қилинади (активлиги қайта тикланади), шундай қилинганда уни кўп марта ишлатиш мумкин.
Оқова сувда бўладиган кўпгина органик моддалар сувнинг сирт таранглигини камайтириш ҳусусиятига эга, шунинг учун сувда бўладиган органик моддалар миқдорини топишда унинг шу хоссасидан фойдаланиш мумкин.
Сирт таранглиги //-газ билан суюкликнинг ажратиб турган сиртнинг 1 см2 юзасига тўђри келадиган мўл миқдор озод энергиясидир. Бундай ажратиб турган сирт суюқлик ҳажми ичида бўладиган молекулага таъсир этувчи кучлар ва суюқлик билан газ бир-бирига тегиб турган чегарадаги молекулаларга таъсир этувчи кучлар тенгсизлиги натижасида юзага келади. Сирт таранглигини топишга имкон берадиган услублардан бири сталагмометрик услуб ҳисобланади.

Сталагмометр ўрта қисми кенгайтирилган шиша найдан иборат бўлиб, иккала уч томонларида ўлчов белги чизиқлари бор. Найнинг қуйи уч томони ингичка, яъни капилляр қилиб чўзилган


 ни топиш учун сталагмометрнинг пастки учи суюқликка ботирилиб унга чизиқ-белгидан баландроқгача суюқлик сўриб чиқарилади; сталагмометр қатъий равишда вертикал ўрнатилиб ҳар икки белги-чизиқ оралиђи ҳажмидаги суюқлик томчи-томчи қилиб туширилади; бунда қанча томчи тушгани санаб борилади.  даставвал дистилланган сув учун топилади, сўнгра муаллим кўрсатган оқова сув учун топилади.
Текширилаётган эритманинг сирт таранглиги қуйидаги формула ёрдамида ҳисоблаб чиқарилади:
0 –дистилланган сувнинг сирт таранглиги (72,75н/м):
n0 –дистилланган сув томчилари сони.
n- текширилаётган суюқлик томчилари сони.

Оқова сув бор колбага 0,5-1,5 г адсорбент-активланган кўмир солинади; яхши силкитиб чайқатиб аралаштирилади ва 20-30 минут тинч қолдирилади; шунда эритмада мувозанат ҳосил бўлади. Кейин ичига активланган кўмир солинган оқова сув фильтрлаб олинади ва мувозанат ҳолатга келган эритманинг қиймати юқорида тавсиф этилган усулда топилади.


Сирт таранглигининг қийматларига қараб дастлабки ва мувозанат ҳолатдаги концентрациялар топилади, бунда тегишли чизма (калибрланган эгри чизиқ)дан фойдаланилади.



Эритма



Томчилар сони

Сирт таранглиги

Концентрация
моль/л

Дистилланган сув










Дастлабки эритма










Мувозанат холатдаги эритма









Топилган маълумотлардан фойдаланиб адсорбция А нинг қиймати ҳисоблаб чиқарилади (моль/г)



c1- дастлабки эритманинг концентрацияси, моль/л;


c2- мувозанат ҳолатдаги эритманинг концентрацияси, моль/л;
v- эритманинг хажми, л;
m- адсорбентнинг массаси, г.


Download 292.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling