Mulk shakllari
|
Korxona turlari
|
Fuqarolar mulki asosida
|
Oilaviy va yakka tartibdagi korxonalar
|
Jamoa mulki asosida
|
Jamoa korxonalari, ishlab chiqarish koopera-tivlari, aktsionerlik jamiyatlari, cheklangan javobgarlikka ega bo’lgan jamiyatlar, o’rtoqlik xo’jaliklari, ijtimoiy tashkilot korxonalari va diniy tashkilot korxonalari.
|
Davlat mulki asosida
|
Davlat korxonalari, davlat kommunal xo’jalik korxonalari.
|
Tashkil tuvchilarning mulkini birlashi asosida
|
Qo’shma korxonalar.
|
Mulk shaklidan qat’iy nazar
|
Kichik korxonalar va ijara korxonalari.
|
Qo’rsatilgan mulk shakllari asosida O’zbekistonda uch turdagi biznes amal qiladi:
- Yakka tartibdagi xususiy korxonalar;
- O’rtoqchilik uyushmasi;
- Korporatsiyalar, aktsionerlik jamiyatlari; (bunda aktsiya egalari o’z xissalarini istagan vao’tda ochiq bozorda sotishlari yoki sotib olishlari mumkin).
II. Mulkka qo’shgan hissasiga qo’ra: unitar korxona va komandit shirkat xo’jaligi ajratiladi.
Unitar korxona.
O’zbekiston Respublikasi Fuqarolik Kodeksida qo’rsatilishicha:
Unitar korxona - bu o’ziga biriktirib qo’yilgan mol-mulkka nisbatan mulkdor tomonidan mulk huquqi berilmagan tijoratchi tashkilotdir.
“Unitar” - lotin tilidan olingan bo’lib, birlik (rus tilida edinstvo) degan ma’noni
beradi.
Unitar korxonaning mol-mulki bo’linmasdir va unga qo’shilgan hissalar (ulushlar, paylar) bo’yicha, shu jumladan korxona xodimlari o’rtasida ham, taqsimlanishi mumkin emas. Unitar shaklda faqat davlat va munitsipial korxonalari tuzilishi mumkin. Masalan, gazni qayta ishlovchi «Muborakneftgaz» unitar korxonasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |