O’qo’v qo’llanma Oliy o’quv yurtlararo ilmiy-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi Kengash Prezidiumi tomonidan nashr etishga tavsiya qilingan

Potok yo’lining takti bu ikki turdagi mahsulotni ketma-ket ishlab chiqarish oralig’idagi vao’tdir. Takt uzunligi (ch) mahsulot ishlab chiqarish programmasi va
potok yo’lining foydali ish vao’ti fondiga bog’liqdir.

Np
Ôð
× 
bunda Fr - reja davridagi potok yo’lining foydali ish vao’ti fondi, (soat, min); Np - shu davrdagi mahsulot ishlab chiqarish programmasi, dona.
Misol. Smena davrida ishchilarni dam olish vao’ti 2 marta 10 mindan deb mqljallangan mahsulot ishlab chiqarish xajmi 153 dona. SHunda potok yo’lining taktini uzunligi 3 minutga teng bo’ladi:
 3 min.
153
480  10  2
× 
Agar potok yo’lida partiyadagi buyumlar bir vao’tning o’zida transportirovka qilinsa (Pt) u holda keyingi navbatda turgan partiyadagi buyumlarni uzatish vao’ti potok yo’lining ritmini (R) qo’rsatadi. Uning uzunligi taktini transportidagi buyumlar partiyasining miqdoriga ko’paytirish bilan topiladi: R=r.p tr.
Bizning misolimizda R=3.10=30 min.. Taktga teskari bo’lgan miqdor potok yo’lining unumdorligini yoki ishlash tempini (sur’atini) qo’rsatadi. Takt 3 min bo’lganda bir minutda ishlab chiqarilgan mahsulot (detallar, buyumlar) miqdori 1/3 ga teng bo’ladi yoki potok yo’li bir soat ishlaganda 20 dona buyum ishlab chiqarilgan bo’ladi.
Operatsiyalar uzunligini (Top,) potok yo’lining taktiga (ch.) nisbati bilan bir operatsiyani bajarishdagi ish joylarining soni topiladi.
 12  4
3
÷
P  Ò îï
Potok yo’lining takti (ch) va uning haqiqiy ish vao’ti fondi (Fx) asosida uzluksiz sinxronlashgan potok yo’lining ishlab chiqarish quvvati topiladi:
÷
Ê  Ôõ
Masalan, potok yo’lining yillik ish vao’ti fondi 590000 min, ishlash takti - 2,8
min. U holda potok yo’lining yillik quvvati Q  590000  210714 buyumga teng.
2,8
Agar bitta buyumga shunday detallardan 7 ta ishlatilsa (ketsa) liniya 30102 buyum ishlab chiqarishi kerak bo’ladi.
Ishlab chiqarish davri va uni aniqlash usullari
Ishlab chiqarishni tashkil etish darajasini ifodalovchi asosiy qo’rsatkichlardan biri ishlab chiqarish jarayonidagi mahsulotlarga sarflangan vao’tdir. Bu vao’t qancha qisqa bo’lsa, ishlab chiqarishni tashkil qilish darajasi shuncha yuqori hisoblanadi va mahsulot ishlab chiqarish tezlashadi.