О=сил ва ларга хос рангли реакциялар

OQSILLARNING ERUVCHANLIGI 

 

Kerakli asbob va reaktivlar: shtativ, probirkalar, pipetkayaar, chinni hovoncha, 

tuxum  oqsilining  1%  li  eritmasi,  distillangan  suv,  osh  tuzining  eritmasi,  natriy 

gidroksidning 0,2 % li eritmasi, mis (II)—sulfatning 1% li eritmasi. 

Tuxum  oqsili,  qon  zardobi,  muskul  plazmasi  va  boshqa  biologik  suyuqliklar 

---

 

15 

suv bilan suyultirilsa, loyqa paydo bo'lishi mumkin, chunki bu suyuqliklarda albumin 

va  globulin  oqsillari  bo'lib  globulinlar  kuchsiz  tuz  eritmalarida  eriydi,  toza  suvda 

erimaydi.  Shuning  uchun  ular  distillangan  suvda  suyultirilganda  cho'kmaga  tushadi. 

Agar  bu  eritmaga  ishqoriy  metallarning  neytral  tuzlaridan  (NaCl,  KCl,  Na

2

SO

4

  va 

boshqalar) oz miqdorda qo'shilsa, cho'kma erib ketib, eritma tiniqlashadi. 

O'simlik  oqsillarini  yuvib  olish  uchun  tekshirilayotgan  ob'yektdagi  oqsil 

fraksiyasining xarakteriga qarab turli xil erituvchilardan foydalaniladi. Bug'doy, suli 

va  arpa  unlarining  oqsillari  0,2%  li  NaOH  da  yaxshi,  50—60%  li  spirtdagi  NaOH 

ning  0,2%  li  eritmasida  undan  ham  yaxshiroq  eriydi.  Eritmaga  albumin,  globulin, 

prolamin  va  glyutelinlar  o'tadi.  Glyutelinlar  tarkibida  dikarbon  aminokislotalar 

(asparagin va glyutamin kislotalar) borligi, kislota tabiatli bo'lganligi uchun ishqorda 

yaxshi  eriydi.  Prolaminlar  (bug'doy  va  suli  gliadini,  arpa  gordeini)  suvda  va  turli 

eritmalarda  erimaydi.  Faqat  50—80%  li  spirtda  eriydi.  Bu  oqsillar  tarkibida  ko'p 

miqdorda  prolin  va  glyutamin  kislotalar  bo'ladi.  Amaliy  ish  natijasi  jadval  (5- 

jadvalga qarang) ko'rinishida yoziladi.