Birinchi guruh donli о‘simliklarning barg tilchasi va barg
quloqchalarining tuzilishi.
Barg qismlari
|
Bug‘doy
|
Javdar
|
Arpa
|
Suli
|
Tilchasi,
Quloqchalari
|
kalta ozroq konussimon
mayda, aniq ifodalangan kо‘pincha kiprikchalari
bо‘ladi.
|
kalta
mayda kiprikchalar bо‘lmaydi, barvaqt qurib qoladi
yoki tushib ketadi
|
kalta
juda yirik,shox
simon shaklda, kiprikchalari bо‘lmaydi, kо‘pincha bir birining tagiga uchma-uch kirib turadi
|
Juda rivojlangan, cheti tishchali
quloqcha-
lari
bо‘lmaydi
|
Gultо‘plam . Donli о‘simliklarning gultо‘plami
bug‘doy, arpa, javdarda - boshoq
suli, jо‘xori, tariq, sholida rо‘vak
makkajо‘xorida esa gultо‘plam ikki xil; rо‘vak (otalik gultо‘plami) va sо‘ta (onalik gultо‘plami) bо‘ladi
Boshoqning tuzilishi. Boshoqli gultо‘plam, boshoq о‘qidan iborat bо‘lib, bu о‘simlik poyasining davomi hisoblanadi. Boshoq о‘qi tо‘g‘ri va bukilgan shaklga ega. Boshoq о‘qi bо‘g‘inchalar hosil qiladi, bо‘g‘inchalarda ustunchalar bо‘lib har bir ustunchada boshoqchalar joylashadi. Boshoq о‘qining har bir ustunchasida bug‘doyda, javdarda bittadan boshoqcha, arpada esa uchtadan boshoqcha о‘tiradi.
Boshoqcha - Har bir boshoqcha ikki tomonida bittadan ikkita boshoqcha qobig‘iga ega. Boshoqcha qobiqlarining orasida gullar joylashgan bо‘ladi. Bug‘doy boshoqchasi kо‘pgulli, boshoqcha qobiqlari orasida 2 tadan 5 tagacha gul joylashgan bо‘ladi. Javdarda 2-3 ta, arpada esa bitta boshoqchada bitta gul joylashadi.
Gul ikkita tashqi va ichki gul qobig‘iga ega. Tashqi gul qobig‘i yaxshi rivojlangan bо‘lib, qayiqcha shakliga ega bо‘lib, boshoqcha qobig‘i tomonida joylashgan. Bu gul qobiq donli о‘simliklarning qiltiqli shakllarida va navlarida qiltiq bilan tugallanadi. Bu qiltiqlar fotosintez nafas olish transpiratsiya jarayonlarida ma’lum rolni о‘ynaydilar.
Gul qobiqlarining orasida gulning generativ qismlari: tuguncha ikkita patsimon onalik va uchta otalik (faqat sholida 6 ta) joylashgan. Tuguncha bir uylik bо‘lib, uning ostki qismida ikkita mayin qobiq joylashgan, ular lodikule deb ataladi. Lodikule о‘ziga nam olib bо‘rtishi natijasida gul ochiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |