Ot kishnagan oqshom (qissa)

www.ziyouz.com kutubxonasi 27
yashayapmiz! Hademay kommunizmda yashaymiz! To‘g‘rimi, o‘rtoq rais?
Raisimiz labbaygo‘y bo‘ldi.
— To‘g‘ri, kommunizm sari bormoqdamiz! — dedi.
— Yo, ot minib bosmachi bo‘lmoqchimisan? Kechirib qo‘yasan! O‘zi, ajdodingda
bosmachi o‘tmaganmi? Bir tekshirib ko‘rish kerak...
— Katta, unday demang. Otam bechora Sovet tuzumini deb qurbon bo‘ldi. Otga kelsam,
ot — yigitning yo‘ldoshi, katta. Qolabersa, ot bilan ko‘pkari chopamiz.
— Iya-iya, sen o‘zi qaysi jamiyatda yashayapsan, miya? Shu paytgacha eshakning
qulog‘iga tanbur chertyapmanmi? Ko‘pkari — eskilik sarqiti! Ko‘pkari — yovvoyilar o‘yini!
— Katta... o‘zi, kal kalla — kalla emas ekan-da! Bir mening kallam shundaymikin desam,
siznikiyam menikidan qolishmaydi!..
— O‘chir-e...
— Katta, enamni so‘kmang. U bechora ichkarida nevarasiga qarab o‘tiribdi. Sizga
bundayin beposhna gaplar ep bo‘lmaydi.
— O‘chir deyman-e...
— Esa, men ham sizning...
Gapim oxiriga yetmay qoldi. Kal katta qulochkashlab jag‘imga urdi. Qo‘li ayolning
qo‘liday ekan, jag‘im og‘rimadi. Gapimni oxirigacha yetkazib aytdim.
Shunda kal katta ketimga tepmoqchi bo‘lib shaylandi. Men o‘zimni chetga oldim. Chap
berib qoldim.
Kal katta o‘z shashti bilan, o‘z zabti bilan supadan uchib ketdi. Chuqurga borib tushdi.
Raisimiz dovdirab qoldi.
— Eb-ey, eb-ey!.. — dedi.
Chuqurga sakrab tushdi. Kal kattani suyab olib chiqdi.
Kal katta hansirab-hansirab nafas oldi. Qo‘li bilan meni ko‘rsatdi.
— Ushlanglar, banditni ushlanglar! — dedi.
Ikki militsioner ikki yonimdan keldi. Qo‘llarimni ketimga qayirdi. Ketimga bir tepdi.
Kolxoz idorasiga olib bordi. Maydagina mashinaga bosib jo‘nadi.
Yo‘lda qusib-qusib bordim.
Birodarlar, benzin isini yomon ko‘raman! Benzin boshimni aylantiradi. Ko‘nglimni
aynitadi, qustiradi. Osmondan tushganday bo‘lib qolaman.
Rayonga keldim. Organ oldida mashinadan tushdim. Kal katta ketidan chap tarafdagi
oynavand xonaga kirdim.
Telefon oldida o‘tirgan militsionerlar o‘rnidan turdi. Kal katta militsionerlarga kiyimlarini
ko‘rsatdi, dardini aytdi.
— Hamkasblarning bilan davlatga go‘sht olish uchun borib edik, — dedi. — Mana bu
tipga otni ber, desam bermadi. Meni tutib so‘kdi. Onam ham qolmadi, xotinim ham
qolmadi. Keyin, bir urib chuqurga ag‘anatib yubordi. Mana fakt — ust-boshim loy!
Hamkasblaring jonli guvoh! Ana, rais ham bor. To‘g‘rimi, rais?
— To‘g‘ri! To‘g‘ri! Chuqurga yumalatib yubordi! — ma’qulladi rais. Bir militsioner
so‘kinib, oldimga keldi.
— Uh, hayvon, uh bandit! Sen hali rahbarlarga qo‘l ko‘taradigan bo‘ldingmi? — dedi.
Militsioner ichimga urdi. Men ichimni ushlab, boshim bilan devorga suyandim. Ko‘nglim
ozdi, ko‘z oldim qorong‘i bo‘ldi. Odamlar goh uchta, goh to‘rtta bo‘lib ko‘rindi... Xona bir
yumalab, yana joyiga keldi.
Militsioner kal katta oldiga qog‘oz qo‘ydi.
— Mana, raport yozib, boshliqqa olib kiring. Buni bir tiqib qo‘yaylik, ko‘zi ochiladi.
Kal katta qog‘ozni to‘lg‘azib, olib ketdi. Xiyol o‘tib, yana qaytib keldi.
— Tush oldimga! — dedi.
Ot kishnagan oqshom (qissa). Tog’ay Murod