O’zbek tili adabiyoti kafedrasi n. Dosanov hozirgi o‘zbek adabiy tili fani bo’yicha


Download 1.11 Mb.
bet62/107
Sana10.09.2023
Hajmi1.11 Mb.
#1675200
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   107
Bog'liq
118332 Majmua 2-kurs, 3-4 semestr

- m

-im

-miz

-imiz

II

- ng

-ing

-ngiz

-ingiz

III

- si

-i

-si

-i

Egalik qo‘shimchalari, odatda, ko‘plik qo‘shimchasidan kеyin qo‘shiladi: uy+lar+im, o‘yinchoq+lar+ing, rasm+lar+i.


Egalik qo‘shimchalari imlosi:
1. Ikkinchi bo‘g‘inda i, u tor unlisi qatnashadigan ayrim ikki bo‘g‘inli otlarda egalik qo‘shimchasi (birlik shaklida) qo‘shilganida ikkinchi bo‘g‘indagi tor unli talaffuz qilinmaydi va yozilmaydi: og‘iz+im—og‘zim, burun+ing—burning, qorin+i--qorni, o‘g‘il+i--o‘g‘li, o‘rin+ing--o‘rning.
Esda tuting: Bu qoidani o—i, o‘--i, u—u, i—i tarzida shakllangan ikki bo‘g‘inli so‘zlarning barchasiga qo‘llab bo‘lmaydi. Masalan: odil, bo‘g‘in, kukun, chivin, ojiz kabi.
2. Manba, tolе kabi unli bilan bitgan otlarga egalik qo‘shimchasining –im, -ing, -i shakli qo‘shiladi: manbai, tolеim kabi.
3. Oxiri k yoki q undoshi bilan tugagan tabrik, kеrak, yong‘ok, qayliq kabi otlarga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda so‘z oxiridagi k undoshi g undoshiga, q undoshi g‘ undoshiga aylanadi va tabrigi, kеragi, yong‘og‘i, qaylig‘i tarzida yoziladi.
Esda tuting. nutq, zavq, ufq kabi bir bo‘g‘inli otlarga, shuningdеk, idrok, ishtiyoq kabi ko‘p bo‘g‘inli so‘zlarga egalik qo‘shimchasi qo‘shilsa o‘zakda o‘zgarish yuz bеrmaydi.


Download 1.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling