O„zbek tili va adabiyoti fakulteti o„zbek tili va uni o„qitish uslubiyati kafedrasi


Download 196 Kb.
bet29/46
Sana14.09.2023
Hajmi196 Kb.
#1677542
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   46
Bog'liq
O„zbekiston respublikasi xalq ta‟limi vazirligi abdulla qodiriy -fayllar.org

3- Topshiriq. Iboralarda noto„g„ri qo„llangan so„zlarning to„g„risini toping. Bu
topshiriqni “Xatoni toping” o„yini orqali bajartiramiz. 
O„n qo„l baravar emas. Labi tishiga tegmaydi. Qo„lga oyoqni olib chopdi.
Miyasini qoqib stolga qo„ydi. Mushugini “kisht ” demaydi. Ninaday gapni 


tayoqday qildi. Ikki oyog„ini ikki etikka tiqdi.

4- Topshiriq. Qo„l, bosh, bir so„zlari ishtirokida ko„proq iboralar yozing.

Bir ( bir og„iz, bir-iki og„iz, bir-iki shingil, bir kun bo„lmasa – bir kun, bir oyog„I
yerda, bir oyog„I go„rda va hk); 
Qo„l ( qo„li uzun, qo„li kalta, q‟oli yetadi, qo„li baland, qo„li bormadi, qo„lidan
keldi, qo„li egri, qo„li ochiq, q‟olini ko„tardi va hk) ; 


Bosh ( bosh egdi, bosh qo„shdi, boshini qashladi, boshini achitdi, boshini xam
qildi, boshini yedi, boshiga ko„tardi, boshidan oshib yotibdi va hk); 
5- Topshiriq. Frazeologik lug„atdan hayvonlar nomi ishtirok etgan iboralarni
toping.

Dars jarayonida o„quvchilarga uy hayvonlarining inson bilan birgalikda hayot


kechirishi, inson bilan yaqinlik munosabatlari ularning nomlarini ifodalovchi 


47


so„zlar ishtirokida qator iboralarning shakllanganligi, yovvoyi hayvonlar
nomlarini ifodalovchi leksemalarni simvollashtirish hisobiga salbiy ma‟no 
ifodalovchi iboralar shakllanganligi haqida ham ma‟lumot berib o„tish darkor.
It yotish, mirza turish; it azobida; itdan olib, itga solmoq; olinmagan buzoqqa 


qoziq qoqmoq;buzoqning yugurgani somonxonagacha; pashshadan fil yasamoq

qo„y og„zidan cho„p olmagan; tuya ko„rdingmi –yo„q; otdan tushsa ham, egardan 

tushmaydi; ishi bitdi, eshagi loydan o„tdi; ilonning yog„ini yalagan; tulkilik 

qilmoq;
6 -Topshiriq. 

1. So„zlarga teng keladigan iboralar toping: …sevindi, … befoyda, … ranjidi,


tortishuv, …unutmoq. 
Javob: Shodligi ichiga sig„maydi, shamolga uchirmoq, ensasi qotdi, “sen-
men”ga bormoq, esidan chiqarmoq. 
2.”Kapalagi uchib ketdi”, “Katta ketdi” iboralarining sinonimini toping. 

“Qo„rqib ketdi”, “O„takasi yorildi”; “Katta gapirdi”.


Yana:”Oq ko„ngil” – “Ko„ngli toza”; “Og„ziga olmoq” – “Tilga kelmoq” 
kabi.

O„quvchilar nutqini badiiy bo„yoqdor fe‟llar bilan boyitishda “Ma‟nosini kim 





Download 196 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling