| T
|
|
1 s
|
|
|
|
|
KO p
A. bosqichii
|
|
i q 1 1
|
p i
|
1 4
|
z
|
3-tartibli
|
7\ ,
|
A
|
A
|
/\
|
4.1-chizma. Bir va ko ‘p bosqichli tahlil chizmasi.
Statik omilli tahlil deganda, ma'lum sanada (davrda) natijaviy ko‘rsatkichlarda omillar ta'sirini o‘rganish vaqt o‘zgarmas, turg'un holatda qaraladi.
Dinamik omilli tahlil deganda, sabab-oqibat bog‘lanishlarini vaqt bo'yicha o‘zgarishda o‘rganiladigan tahlil tushuniladi Retrospektiv omilli tahlil deganda natijaviy ko'rsatkich omillar ta'sirini o‘tgan davrlar bo‘yicha o‘rganish tushiniladi.
Perspektiv omilli tahlil deganda omillar va natijaviy ko'rsatkichlarni kelgusida o‘zgarishi o‘rganiladi.
Iqtisodiy omilli tahlilning asosiy vazifalariga quyidagilar kiradi:
Tadqiq qilinayotgan natijaviy ko‘rsatkich aniqlab beradigan omillami tanlash;
Tizimli yondashishni ta'minlash maqsadida omillami turkumlash va tizimlashtirish;
Omilli va natijaviy ko‘rsatkichlar orasida o‘zaro bog‘lanishlami shaklini aniqlash;
Omilli va natijaviy ko‘rsatkichlar orasidagi bog'lanishlami modellashtirish;
Omillar ta'sirini hisoblash va ulaming har birini natijaviy ko'rsatkichni o‘zgarishiga ta'siridagi rolini baholash;
Omilli model bilan ishlash (Iqtisodiy jarayonlarni boshqarish uchun ulardan amaliy foydalanish).
Iqtisodiy matematik usullarning turlari
Iqtisodiy tahlil qilishda matematik usullami qo‘llash korxona faoliyatida qator o‘ziga xos shartlami e'tiborga olishni talab qiladi. Ulaming asosiylari quyidagilardir: korxona iqtisodiyotini to‘lali- gicha axborot texnologiyalariga asoslangan tizimga moslashtirish, iqtisodiy-matematik modellami ishlab chiqish, korxonaning axborot manbalarini takomillashtirish, korxonani zamonaviy komp- yuter vositalari bilan ta'minlash, xodimlar malakasi va shu kabilar.
Iqtisodiy tahlil maqsadiga ko‘ra matematik usullar turli xil bo'ladi. Misol uchun, integral, logorifim, korrelyatsion, regretsion, matematik dasturlash, nazariy o‘yin va shu kabilar.
Iqtisodiy-matematik usullami yuzaga kelishi esa iqtisodiy axborotlafni qayta ishlovchi kompyuterlar hamda axborot texnolo- giyalarini rivojlanishi bilan bog‘liq. Ushbu usullar iqtisodiy axbo- rotlami hisoblash va qayta ishlash jarayonini tezlashtirib, ulami qisqa muddatda boshqamv xodimlariga uzatish hamda murakkab masalalami tez va aniq hal qilishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
