O’zbekistan respublikasi

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI HÁM ORTA ARNAWLI BILIMLENDIRIWMINISTRLIGI
ÁJINIYAZ ATINDAǴI NÓKIS MÁMLEKETLIK
PEDAGOGIKALIQ INSTITUTI
Baslawısh tálim fakulteti
Ulıwma pedagogika hám psixologiyasi kafedrasi

ULIWMA PSIXOLOGIYA

pánınen
Barlıq tálim bakalavr tálim baǵdarı ushın mólsherlengen
LEKCIYA TEKSTI
:
Pán oqıtıwshısı G.Matmuratova-“Ulıwma pedagogika va psixologiya” kafedrasiniń úlken oqıtıwshısi
Nókis- 2020
I tema: PSIXOLOGIYA PÁNINIŃ PREDMETI HÁM RAWAJLANIW TARIYXI
REJE:
1.1. Psixologiya pániniń predmeti hám waziypaları.
1.2. Psixologiyapáninińpredmeti haqqindaǵi kóz-qaraslar rawajlaniwiniń tiykarǵi basqishlari.
1.3. Psixologiyanińdúzilisi, psixologiya tarawlarina psixologiyanińpánler diziminde tutqan orni.
1.4. Psixologiya pániniń rawajlaniw tariyxi
1.5. Psixologiya pánining iri ilimiy baǵdarlari hám mektepleri
1.1. Psixologiya pa`ninin` Psixologiya joqari Oqıw orinlarinda Oqıw predmeti hám pán sifatinda úyreniledi.
<sup>predmeti ha`m waziypalari</sup> Psixologiyani pán sifatinda úyreniw menen
oning qanday pán ekenligi, qásiyetleri hám nelerdi úyreniwi haqqinda bilimlerge erisiledi. Psixologiyaliq bilim hám tájiriybelerdi ózlestiriw talabalarǵa átiraptaǵi adamlardi olar menen qarim-qatnasta, óz-ara birgelikne islesiwde biliw ushin; olarding pikiri, maqseti, kechirmeleri, qiziqiw hám qábiletleri, záreúrlik hám motivlari h/t/b.larin biliw hám qóllaw ushin zárur.
Biz har qanday pándi eki úlken tiykarǵI toparlarǵa bóliwimiz múmkin: Positiv Pánler hám Normativ Pánler. Fizikaliq hám turmisliq pánler positiv pánlar deb ataliwina qaramastan, logika, falsafa hám etika siyaqli pánler tabiyiy pánler kategoriyasina kiredi. Normativ pánlerdi positiv pánler menen salistirsaq, positiv pánler faktlarni uyrenedi, “ne?”ligin súwretleydi hám “ne bóliwi kerek” degen sorawlarǵa juwap beredi. Psixologiya hech qanday gumansiz Positiv pánler toparina kirip ketedi.<sup>1</sup> Psixologiyaniń waziypalari tuykarinan to`mendegilerden ibarat: - psixikaliq hádiyselerdińáhmiyeti hám olardiń nizamliliqlarin úyreniw;

• 
  olardi basqariwdi uyreniw;
  
• 
  alinǵan bilimlerden qáliplesken pánlerhám tarawlar menen bir qatarda turǵan ámeliyattiń basqa tarawlari nátiyjeliligin asiriw maqsetinde paydalaniw; - ámeliy xizmettiń teoriyaliq tiykari bólip xizmet etiw.
  

Kórsetilgen uliiwma waziypalardan tisqari házir psixologiya to`mendegi jeke waziypalar menen de shuǵullanbaqta: psixikaniń payda bóliwi hám rawajlaniwi; psixikaliq xizmettiń neyrofiziologiyaliq tiykarlari; sirtqiniń ishkige ótiw nizamliliqlari; insan psixikasiniń sotsialliq-tariyx faktorlarǵa baylanisliliǵi; dúniya psixik obrazlariniń qáliplesiwi hhám olardi sirtqi, ámeliy xizmetke en jaydiriw nizamliliqlari; inson psixikasiniń basqariliwinda biologiyaliq hám sotsialliq faktorlardiń birligi; insan psixikasi dúzilisi; biliw, insanniń sotsialliq ortaliqtaǵI individual-psixologiyaliq minezxulqi; insan xizmetiniń ayirim túrlari psixologiyasi.