dodga suyanib yashashni doim iy e'tiqodga aylantiradi. Bu e'tiqod
uning ijodini yangi bir yuksaklikka ko'targan eng zo'r omillardan
biriga aylanadi.
Javohirla'l Neru “Bobur dilbar shaxs, U yg'onish davrining tipik
hukmdori, mard va tadbirkor siym o bo'lgan” (Javoharla'l Neru.
Hindistonning kashf etilishi. M. 1955y. 272-bet) degan dono fikrini
jahonda birinchi bo'lib aytgan. Bu fikm ing yangiligi shundaki, 1950
yillarda Uyqonish (G'arbda “Vozrojdenie” deyilgan) tushunchasi
hali Sharqdan chiqqan buyuk siymolarga nisbatan tadbiq etilmas edi.
“Bobumom a”ni ingliz tiliga tarjima qilgan V.Erskin yozadi:
“Bobur siymosining mislsiz belgisi - uning tabiiyligi, hayotiy va
samimiyligidir. O siyo tojdorlari orasida Bobur singari daho darajasi-
dagi iste'dodli kishilar kamdan-kam uchraydi” ( “Boburnoma”ning
inglizcha nashri. 1921, 8-bet).
Bu yuksak baholaming hammasi asosli. Faqat bitta qo'shim cha
fikr bor. Bobur singari daho faqat O siyo hukmdorlari orasida emas,
Evropa, balki butun jahon tojdorlari orasida yana necha marta paydo
bo'lganikin? Masalan, Angliyaning o'zida Bobur kabi faqat toju
taxtinigina emas, jonini ham suyukli o 'g 'lig a baxshida qilgan qirol
bo'lganmikin? Rossiyada, masalan, eng mashhur podshohlardan
ulug' Pyotr ham, Ivan Grozniy ham toju taxt tufayli o 'z o'gillarini
o'lim ga mahkum qilgan lari tarixdan ma'lum.
Ehtimol, shu narsalar ham sabab bo'lib, “Bobumom a”ning rus
tiliga qilingan tatjimalaridan uning oxirgi lavhasi - Bobur o'g'li
O'um oyunga o 'z jonini bag'ishlab, uni bir o'lim dan olib qolganligi
qisqarib ketgan. Asaming ruscha tarjimasida bu muhim lavha umu
man yo'q. Nazarimizda, bu lavha Bobur Mirzoni boshqa mamlakat-
Do'stlaringiz bilan baham: |
