O'zbekiston respublik asi oliy va o'rta m axsus ta 'lim vazirligi m irzo ulug bek nom idagi o'zbekiston


notiqning aq] farosatiga, bilim i va ziyrakligiga vaqtdan unumii


Download 44.62 Kb.
Pdf ko'rish
bet57/112
Sana10.11.2023
Hajmi44.62 Kb.
#1762903
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   112
Bog'liq
bekmirzayev. nutq madaniyati va notiqlik san\'ati

notiqning aq] farosatiga, bilim i va ziyrakligiga vaqtdan unumii 
foydalanishiga va auditoriyani nutqidagi aqlli so'zlari va yangi fikr- 
lari bilan ushlab turishiga bog'liq.
Ommabop nutq mas'uliyati
Notiqlik san'ati-ijtimoiy hodisa. Ayniqsa ommabop nutqda 
notiqning nutqi va uslubi muhim ahamiyatga ega. Ommabop nutq 
hamma uchun uning tinglovchilari oddiy dehqondan tortib, injener- 
gacha, pedagogdan tortib tibbiyot xodimigacha. boringki jamiya- 
timizda taraqqiyot uchun xizmat qilayotgan ommaga, mo'ljallanadi. 
Y a'ni, badiiy asar o'z bahosini faqat adabiy tanqidchidangina emas, 
ommadan kutgani kabi ommabop nutqning tinglovchilari turli toifa- 
dagi omma bo'lishi mumkin. Aniqroq aytadigan bo'lsak, teleko'rsa- 
tuvlardagi nutqday, ko'pchilik e'tiborini tortadigan (televideniyadagi 
hamma ko'rsatuvlarni ommabop deyish qiyin) sodda uslubdagi
79


yoshu-qari tushunadigan va uni eshitib fikrlaydigan aniq, ravon va 
xalq tilidagi va dilidagi nutq bo'Lishi kerak.
Onunabop nutqda haqqoniylik, mantiqiy mutanosiblik, uslubiy 
sayqaldorlik, badiiy jozibadorlik, ma'nan etuklik, aniqlik va lo'nda- 
lik kabi sifatlar o'z aksini topmog'i lozim . Buning ustiga talaffuzning 
tiniqligi ifodali so 'z tanlash, har bir so'zga ohangdan libos kiydiri- 
lishi muhim.
Gapning grammatik qurilishi til-qonun qoidasiga asoslanm og'i 
sharL Nutq davomida keltirilishi lozim bo'lgan she'riy parchalar 
nutqdagi fikrlami qo'llab-quw atlashga va mustahkamlashga xizmat 
qildirilishi tinglovchilar diqqatini oshiradi.
Ommabop nutq og'zaki (matn bo'lsada) matnga qaralmasdan 
o'qilishi, iloji bo'lsa mikrofonsiz so'zlanishi tinglovchi omma 

Download 44.62 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling