O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

mahsulot ko’rsatkichida ifodalanadi. Dehqonchilik mahsulotining Yalpi mahsulot
ko’rsatkichi barcha qishloq xo’jaligi ekinlaridan olingan yalpi hosilga tugallanmagan
ishlab chiqarishning o’sishi (kamayishi) va bog’lar, ko’p yillik o’simliklarni yaratish uchun
ketgan xarajatlarni qo’shish yo’li bilan topiladi.
Ayrim olingan qishloq xo’jaligi mahsulotlari yetishtirish hajmi hosildorlik darajasi va ekin
maydoniga bog’liq bo’ladi.
Qishloq xo’jaligi ekinlarining hosildorlik darajasiga yangi sara urug’lar, ularning sifati,
ekinlarga mineral va maxalliy o’g’itlarni solish, o’simlikchilik madaniyatini oshishi, yerlarni
meliorativ holatini yaxshilash kabi ko’pgina omillar ta’sir ko’rsatadi.
Qishloq xo’jaligi mahsulotlari yetishtirish hajmi ekin maydonlariga ham bog’liqdir.
O’zbekistonda qishloq xo’jaligining asosiy ishlab chiqarish vositasi bo’lgan yer davlat
mulki hisoblanadi. Davlat qishloq xo’jaligi bilan shug’ullanadigan korxonalar va xo’jaliklarga,
shuningdek fuqarolarga muddatsiz yoki vaqtinchalik foydalanish uchun yer ajratib beradi.
Davlatning yer fondi barcha yerlarni – haydalma yerlar, daraxtzor, yaylov, pichanzor,
o’rmonzor, qo’riq va bo’z yerlar qishloq xo’jaligida foydalanilmaydigan yerlarning jamini o’z
ichiga oladi. Qishloq xo’jaligi mahsulotini yetishtirishning asosi bo’lib haydaladigan yerlar
hisoblanadi.
Dehkonchilik mahsulotlari ishlab chiqarishning
samaradorligi quyidagi
ko’rsatkichlarda baholanadi:
1. 1 gektardan olingan hosildorlik darajasi;
2. 1 tsentner mahsulotning tannarxi;
3. 1 ga ekindan olingan sof daromad hajmi;
CHorvachilikning yalpi mahsuloti go’sht, sut, tuxum, jun va boshqa mahsulotlarning
hamda chorva mollaridan olingan buzoq, qo’zi va hokazolar qiymatidan, mol va parrandalarni
o’stirish, semirtirish qiymatidan hamda suv havzalarida yetishtirilgan baliqchilik qiymatidan
iboratdir.
Qishloq xo’jaligining yalpi mahsuloti dehkonchilik va chorvachilik yalpi mahsulotlari
hajmiga bog’liq bo’ladi.
Mustaqillik yillarida jamiyatimizning barcha sohalarida bo’lgani kabi qishloq xo’jaligida
ham tub o’zgarishlar amalga oshirildi. Avvalo, davlatning iqtisodiy mustaqilligi va aholining
yuqori turmush darajasini ta’minlay oladigan, jahon andozalariga mos keladigan qishloq
xo’jaligi ishlab chiqarishini tashkil etish va boshqarish modeli yaratildi hamda izchillik bilan
amalga oshirila boshlandi. Natijada davlat xo’jaliklari to’la tugatildi, jamolar mazmunan
tamomila yangi asosda qayta tashkil etildi. Ular o’rniga uchta zamonaviy shakl – shirkat