O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasi

 

O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasi
 
______________________________________________________________________ 

oqilona (ratsional) model; 

insoniy munosabatlarni motivlashtirish modeli; 

kompleks motivlashtirish modeli. 
Oqilona (ratsional) model qo‘yidagi sxemaga ega. 
Bu yerda kishilarni motivlashtirish uchun moliyaviy dastak mukofot va jazo qo‘llaniladi. Bu 
“shirin kulcha” va “qamchi” taktikasidir. Ba’zi hollarda bunday yondashish to‘g‘ri bo‘lar, ammo 
uning samarasi juda qisqa bo‘ladi. Boshqa hollarda esa u kishilar o‘rtasidagi munosabatga putur 
yetkazib o‘zoq muddatga zarar yetkazishi mumkin.
Insoniy munosabatlarni motivlashtirish modeli qo‘yidagi sxemaga ega.
Bu modelning muallifi amerikalik ruhshchunos Emirson Mayo bo‘lib, uning negizida 
qo‘yidagi g‘oya yotadi:
Ichki omillar: shuhrat topish, ijroni yaxshilash va sotsial ehtiyojlarni qondirish ishdan 
qoniqishga olib keladi. Ishdan qoniqish esa mehnat unumdorligini oshiradi. Bunday yondashuv 
eng muhim tashqi omilni, ya’ni ish haqini inobatga olmaydi. Guyoki “mamnun (ehtiyoji 
qondirilgan) kishi - bu unumli (samarali ishlaydigan) kishi emish. Bunday o‘ylash, albatta, 
noto‘g‘ri va soddalikdir.
O`z-o‘zini mukammallashtirishni motivlashtirish modeli qo‘yidagi sxemaga ega. 
Bu model Maslou va Xetsberg yondashuvlariga asoslangan bo‘lib, uzoq muddatli 
motivatsiyani ta’minlovchi omillar sifatida nafaqat ichki omillar, shuningdek tashqi omillar ham 
muhim deb qaraladi.
3. Boshqaruvda axborotlar va kommunikatsiyalar 
 
Axborot-bu ma’lumot va xabarlar to‘plami bo‘lib, mazmunan, yangilik unsurlariga ega 
bo‘ladi va boshqaruv vazifalarini hal etish uchun o‘ta zarurdir. Ishonchli va zarur axborotlarsiz
boshqarishni amalga oshirib bo‘lmaydi. Axborotlar boshqaruv negizi hisoblanadi. 
Boshqaruvchi va boshqariluvchi tizimlar o‘rtasidagi o‘zaro aloqalar axborot vositasida 
quyidagicha amalga oshiriladi.