Agar barcha baholashlar va taqqoslashlar natijasida adolatsizlikka yo‘l
qo‘yilmaganligi ma’lum bo‘lsa, u holda motivatsiya omillari ijobiy tomonga ishlaydi.
O`zgalarga qanday yondashilgan bo‘lsa unga ham xuddi shunday yondashilgan bo‘lsa,
u holda xodim kuchiga kuch qo‘shib mehnat qiladi va aksincha. Ya’ni agar xodim bu
yerda adolatsizlikka yo‘l qo‘yilganini sezsa, ya’ni rag‘batlantirishda tengsizlik bo‘lgan
bo‘lsa, u holda korxonada asabbuzarlik holati vujudga kelib ixtiloflarning sodir
bo‘lishga sabab bo‘ladi. Adolat tarozisi buzilgan bo‘ladi. Bu nazariyaga binoan
boshqaruvchi ko‘rsatma beribgina qolmay, har bir kishining qobiliyatini ishga
yo‘naltiradi. Ishning ko‘zini bilgan rahbar o‘z bo‘ysunuvchilariga vakolatlar va qabul
qilingan qarorlarni bajarishda erkinlik beradi.
Umuman rahbar oldida qo‘yidagi ikki maqsad turishi kerak:
motivatsiya vositalarini yaxshilash yo‘li bilan bo‘ysunuvchilarning norozilik darajasini
pasaytirib borish;
xodimlarning tashabbusini uyg‘otadigan motivatsiyaning kuchli vositalarini qo‘llab,
ularning ehtiyojlarini to‘laroq qondirish.
Motivatsiyaning ana shunday vosita (regulyator)larini qo‘yidagi jadvalda keltiramiz.
Muvaffaqiyatga intiluvchi rahbar ana shu regulyator va omillarga asoslanib o‘z ishonchi
bilan boshqalarga yetakchi bo‘lib, ular orqali xizmat ko‘rsatadigan mijozlarni g‘alabaga
ishontiradi, atrofiga istiqbolli xodimlarni yig‘ib, ularning xurmatini qozonadi, qo‘l ostidagilarni
sevadi, ularning muammosini o‘zining muammosi deb tushunadi, ishni yuqori darajada
bajarishga tadbirkorlik bilan kirishadi. Umuman mehnat natijalarini rag‘batlantirishda
motivatsiyaning quyidagi iqtisodiy va noiqtisodiy usullari qo‘laniladi.
Motivatsiyaning iqtisodiy va noiqtisodiy omillari
Iqtisodiy motivlar
Do'stlaringiz bilan baham: |