O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasi

 
 
 
 
3-sxema. Boshqaruv tizimidagi axborot aloqalari. 
Boshqaruvchi organ boshqariluvchi obyektning holati hamda boshqariluvchi obyekt 
bog‘liq bo‘lgan tashqi muhit holati haqida axborotlar olib turadi. Bu axborot boshqaruvchi organ 
Boshqaruvchi tizimi 
Boshqariluvchi tizim 
Boshqaruv buyrug‘i 
Tashqi 
axborot 
Ichki axborot 

---

 

O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasi
 
______________________________________________________________________ 
tomonidan qabul qilinadi va shu axborot asosida u boshqaruvchi axborot (qaror, buyruq) ishlab 
chiqadi. Shundan keyin axborot boshqariluvchi obyektga ta’sir o‘tkazadigan boshqaruvchi 
tuzimning ijroiya organiga yuboriladi va bajarilishi nazoratga olinadi.
Shunday qilib, boshqaruv tizimida axborotni uzatish, olish, qayta ishlash va berish 
jarayoni amalga oshiriladi. Ishlab chiqarishning borishi to‘brisidagi ichki axborot boshqaruvchi 
tizimga muttasil kelib tushadi. Bu: 

ish o‘rinlariga x?mashyoning kelib tushishi; 

stanok, uskunalarning ishlashi; 

ishchilarning ishlab chiqarish normalarini bajarishi; 

tayyorlangan buyumlar miqdori va ularning sifati; 

mahsulotlarni sotishi haqidagi axborotlar. 
Tashqi axborotlar, ya’ni: 

yuqori tashkilotlardan olinadigan farmoyish, qaror va topshiriqlar; 

mahsulot iste’molchilari talablari; 

boshqa korxonalarning ilg‘or tajribalari; 

raqobatdoshlarning xatti-harakatlari; 

bozorlardagi holat, ulardagi muvozanat; 

inflyatsiya va ishsizlik darajasi; 

byudjetga to‘lovlar va hokazolarga oid ma’lumotlar shu turkumdagi axborotlar sirasiga 
kiradi. Bular tashqi muammolardan kelib chiquvchi axborotlar hisoblanadi. 
Agar korxona ichida axborot oqimlarining kelishi va tashqi dunyo bilan aloqalar buzilsa, 
korxonaning yashashi xavf ostida qoladi. 
Boshqarishda foydalaniladigan va bajarilishi uchun uzatiladigan axborotlarga qo‘yidagi 
talablar qo‘yiladi: 

ishonchlilik; 

tushunarli, bir ma’nolilik; 

tezkorlik; 

tuliqlik; 

tejamlilik. 
Hozirgi davrda rahbar boshqaruv ishlarida tashabbus va omilkorlik ko‘rsatishi, operativ 
ish olib borishi, vaziyat o‘zgarishni o‘z vaqtida payqab olish, resurslar bilan manevr qila olishi, 
har bir ko?kret sharoitda maqbul qaror qabul qilishi zarur. Buning uchun rahbar ishonchli va 
mazmunli axborot olib turishi lozim. Ortiqcha, befoyda axborot rahbar ishini qiyinlashtiradi, 
ortiqcha mehnat va vaqt sarflashga olib keladi. 
Axborot tushunarli bo‘lishi kerak. Chalkash, bir-biri bilan taqqoslab bo‘lmaydigan 
ko‘rsatkichlar to‘g‘ri rahbarlik qilishga va o‘z vaqtida qaror qabul qiliga putur yetkazadi. 
Ahborotning o‘z vaqtida kelishi va o‘z vaqtida bajaruvchilarga yuborilishi, ya’ni tezkorligi 

---