O’zbekiston rеspublikаsi oliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti
Xulq-atvor iqtisodiyotida insonnig fazilat etikasi
Download 1.36 Mb. Pdf ko'rish
|
Xulq-atvor (o\'quv qo\'llanma) - янги
- Bu sahifa navigatsiya:
- Inson fazilati axloqi mezonlari
- O’zgartirilgan zaif Pareto mezoni
- Fazilat etikasining mezoni
|
11.4. Xulq-atvor iqtisodiyotida insonnig fazilat etikasi
Meta-preferentsiyalarni kiritish zarurati va shu paytgacha muhokama qilingan fazilat etikasi va meta-preferentsiyalar o’rtasidagi yaqin munosabatni hisobga olgan holda, davom etishning bir yo’li - me’yoriy iqtisodiyotga fazilat etikasini kiritishdir. Ushbu bo’lim Bhatt va boshqalarning asosini ifodalaydi. 152 Inson fazilati axloqi mezonlari Birinchi bo’limda ular Paretoning zaif mezonini o’zgartirishni taklif qiladilar, chunki, fazilat etikasini joriy etish shartsiz imtiyozlar tartibiga asoslangan zaif Pareto mezonidagi farovonlik nuqtai nazari har doim ham fazilat etikasining axloqiy nuqtai nazaridan ustun bo’la olmaydi: O’zgartirilgan zaif Pareto mezoni: x va y ikkita taqsimotni hisobga olgan holda, agar har bir kishi x ni y dan qat’iy ravishda afzal ko’rsa, x boshqa axloqiy nuqtai nazardan x y dan yomonroq deb baholanmaguncha, x jamiyat uchun y dan yaxshiroq deb baholanishi kerak. Ushbu mezonda “qachonki” nazarda tutilgan shartli bayonot fazilat etikasi kabi boshqa axloqiy mulohazalar sof farovonlik nuqtai nazaridan ustun bo’lishi mumkinligiga imkon beradi. Misol uchun, agar har bir kishi kommunal xizmatlar nuqtai nazaridan o’ta o’ziga qaram bo’lgan giyohvand moddalarga nisbatan davlat tomonidan tartibga solinmaganligini afzal ko’rsa ham, agar biz kamroq giyohvandlikka ega bo’lgan afzalliklarni axloqiy jihatdan yaxshiroq deb hisoblasak, ularni tartibga solish ma’naviy jihatdan yaxshiroq bo’lishi mumkin. Bhatt va boshqalar shartli imtiyozlar buyurtmalari uchun meta- preferentsiyalar g’oyasi orqali fazilat etikasini joriy qilishgan: Fazilat etikasining mezoni: ikkita taqsimotni hisobga olgan holda x va y, agar hech bo’lmaganda bir kishining shartli afzal ko’rish tartibi fazilat etikasi nuqtai nazaridan qat’iy yaxshiroq bo’lsa va boshqa har bir kishining shartli afzal ko’rish tartibi x-da fazilat etikasi nuqtai nazaridan hech bo’lmaganda y- ga qaraganda yaxshi bo’lsa, keyin x jamiyat uchun y dan yaxshiroq deb baholanishi kerak. Sof farovonlik nuqtai nazari o’ta giyohvand moddalarni tartibga solmaslik kabi haddan tashqari tavsiyalarni nazarda tutishi mumkin bo’lganidek, sof 153 fazilat etikasi insonlarning fazilatlarni rivojlantirish uchun ko’rsatgan xizmatlarini e’tiborsiz qoldiradigan ekstremal tavsiyalarni anglatishi mumkin. Bhatt va boshqalar. farovonlik kabi boshqa axloqiy ahamiyatga ega bo’lgan omillar fazilat etikasi mulohazalaridan ustun bo’lishi ehtimolini ta’minlash uchun yuqoridagi mezonni o’zgartiring: Download 1.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|