O’zbekiston rеspublikаsi oliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti
Inson ongining neyron mexanizmiga asoslangan
Download 1.36 Mb. Pdf ko'rish
|
Xulq-atvor (o\'quv qo\'llanma) - янги
|
7.4. Inson ongining neyron mexanizmiga asoslangan
taxminlar xatoligi Qarorlarni qabul qilishning hisoblash modeliga asoslangan nevrologiya tadqiqotlari, masalan, mustahkamlashni o’rganish ko’pincha neyroiqtisodiyotda tasniflanadi. Ushbu bo’limda biz inson sub’ektlarining fMRI tajribasi bo’yicha bir nechta tadqiqotlar bilan tanishamiz. 84 fMRI tomonidan taxmin qilish xatosini aks ettiruvchi miya faoliyatini klassik chiniqtirish paradigmasidan foydalangan holda tekshirdi (McClure va boshq. 2003). MRI skaneriga kirishdan oldin, barcha ishtirokchilar kompyuter displeyida ba’zi stimullarni ko’rganlaridan keyin bir necha soniyadan so’ng mukofot olish uchun trening vazifasini oldilar. Ushbu tayyorgarlik bosqichidan so’ng tadqiqotchilar chiniqtirishni tugallangan deb hisoblashdi. Ushbu treningdan so’ng ishtirokchilar MRI skaneriga kirishdi va yana bir eksperimental vazifani bajarishdi. Quyidagi vazifa kutilmagan sinovni o’z ichiga olgan bo’lib, unda mukofot o’quv topshirig’idagi sinovlardan nisbatan kechroq kechiktirildi. Bu kutilmagan sinovda ular bilan nima sodir bo’ldi? Agar keyingi topshiriqda mukofot o’quv topshirig’idagi kabi kutilgan vaqtda berilmasa, taxmin qilishda salbiy xato yuzaga kelishi kerak edi. Boshqa tomondan, kechiktirilgan mukofot berilganda, ijobiy taxmin xatosi yuz berishi kerak edi. Ushbu gipotezaga asoslanib, ular ijobiy va salbiy taxmin qilish xatolar vaqtida miya faoliyatini sinab ko’rildi va striatum faoliyati taxmin qilish xatosini aks ettirishini aniqlandi. Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, salbiy taxmin qilish xatosi sodir bo’lgan vaqtda, striatumning faolligi pasaygan va ijobiy prognozlash xatosi vaqtida chiziqning faolligi oshgan. Bundan tashqari, klassik chiniqtirish paradigmadan foydalanib, fMRI tomonidan o’lchangan miya faoliyatini prognozlash xatosini aks ettirgan holda tekshirdi (O’Doherty va boshq. 2003). MRI tajribasida ishtirokchilar kompyuter displeyida ko’rsatilgan ikkita raqamdan birini tanlashlari kerak edi. Har bir raqamni tanlagandan so’ng, har xil miqdorda mukofot berildi. Ishtirokchilarning hech biri o’z tanloviga ko’ra mukofot qancha miqdorda berilishini bilmas edi, shuning uchun har bir kishi sinov va xato orqali raqamlar hamda mukofot o’rtasidagi munosabatni o’rganishi kerak edi. Ushbu o’quv 85 jarayonida miya faoliyati taxmin qilish xatosi o’zgarishi haqidagi taxminni va uning miya faoliyati bilan bog’liqligini tekshirish uchun o’lchandi. Natijada, ular taxmin qilish xatosi va striatum va frontal yo’nalishlarning faoliyati o’rtasida sezilarli bog’liqlik aniqlandi. Download 1.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|