O`zbеkistоn rеspublikasi оliy va o`rta maхsus ta'lim vazirligi urganch davlat pedagogika instituti

Jismoniy mashqlar texnikasi: Har bir erkin harakatda harakat vazifasini, 
harakat maqsadini va mazkur vazifani hal qilish uchun zarur bo'lgan usulni farq 
qila bilmoq kerak. Ko'p hollarda ayni bir xil harakat vazifasi turlicha usullar bilan 
bajarilishi mumkin. Biroq bularning ichida ancha samarali usullar ham bor. 
Jismoniy mashqlarning harakat vazifasini maqsadga muvofiq ravishda, ancha 
samarali hal qilinishiga imkon beradigan bajarish usullarini jismoniy mashqlar 
texnikasi deb atash qabul qilingan. Jismoniy mashqlar texnikasi to'xtovsiz o'zgarib 
turadi va takomillashib boradi. Sportchilarning doimo rekord natijalarga erishish 
uchun 
intilishi, 
ta'lim 
uslublarining 
takomillashtirilishi 
va 
harakat 
qonuniyatlarining chukur ilmiy asosda ishlab chiqilishi jismoniy mashqlarning 
yangi hamda samarali shakllarini topishga olib kelmoqda. Harakat texnikasi 
texnika negizi, uning asosiy zvenosi va texnika detallari qismlariga bo'linadi. 

---

Texnika negizi-bu harakat vazifalarini muayyan usul bilan hal qilish uchun 
zarur va etarli bo'lgan harakatning dinamik va kinematik xususiyatlaridir. 
Texnikaning asosiy zvenosi-bu ma'lum bir harakatdagi asosiy mexanizmning eng 
muhim va hal qiluvchi qismidan iborat. Masalan, yugurib kelib balandlikka 
sakrovchilar uchun texnikaning asosiy zvenosi sakrash, oyoqni yuqorga siltab tez 
birlashtirishdan, uloqtirish uchun-oxirgi zur berishdan, gimnastika egilib ko'tarilish 
uchun-tos-son bo'g`inlarini o'z vaqtida va tez kerishdan iborat bo'ladi. Sport 
harakatlarida asosiy zvenoni bajarish nisbatan qisqa vaqt oraligida bo'ladi hamda 
muskullarning ko'p kuch sarflashini talab etadi. 
Texnikaning detallari-harakatning asosiy mexanizmini buzmaydigan, uning 
ikkinchi darajali xususiyatidir. Texnikaning detallari turli sportchilarda turlicha 
bo'lishi mumkin va ko'p hollarda ularning individual morfologik hamda 
funktsional hususiyatlariga bog`liq. Individual texnika mazkur sportchi uchun eng 
takomillashgan texnika hisoblanadi. Har bir atsiklik harakatda-ularning butun 
aktdagi funktsiyalariga muvofiq ravishda-uch fazani: tayyorgarlik, asosiy va 
yakunlovchi fazalarni aniq belgilab qo'yish mumkin.