O`zbеkistоn rеspublikasi оliy va o`rta maхsus ta'lim vazirligi urganch davlat pedagogika instituti

To'g`ri harakatlar-yo'nalishi, amplitudasi, tezligiga ko'ra harakat vazifasini 
hal qiluvchi harakatlar. 

---

Noto'g`ri harakatlar-harakat vazifasiga mos kelmaydigan harakatlar. 
Foydali harakatlar-maqsadga erishish uchun zarur harakatlar. Foydasiz harakatlar 
muskulning ortiqcha zo'r berishi bilan bajariladigan harakatlar. 
Keskin harakatlar-kuchi va tezligi ortishi yaqqol ko'rinuvchi harakatlar. 
Sust harakatlar-bajarilishi sekin bo'lgan harakatlar. 
Ratsional sport texnikasi sekinlashtiruvchi kuchlarni kamaytirib, aktiv 
harakatlantiruvchi kuchlardan to'liq va maqsadga muvofiq foydalanish tushuniladi. 
Natsional sport texnikasini oshirish uchun quyidagi vaziyatlarga e'tibor qaratish 
kerak. Muskul kuchi yo'nalishini belgilangan harakat yo'nalishiga yaqin holatda 
bo'lishini ta'minlash kerak. Harakat tezligini oshirib borish kerak. Jismga ta'sir 
qiluvchi kuch qanchalik ko'p bo'lsa uning tezligi katta bo'ladi, biroq tezlik birdan 
oshmaydi, buning uchun jismga ta'sir qandaydir vaqt oralig`ida bo'lishi kerak. 
Shuning uchun maksimal tezlikka erishishda katta kuch bilan uzoq vaqt ta'sir etish 
kerak. Jismoniy mashqlarni texnik jihatdan to'g`ri bo'jarilganda haraktlarning 
uzviyligi namoyon bo'ladi.
Demak harakatlar bir guruh muskullar ish tugashi oldidan boshqa guruh 
muskullar harakat qila boshlaydigan ketma-ketlikda bajarilishi kerak. Shuningdek, 
keyingi harakatlar tezligi oshirilib borishi kerak. Jismoniy mashqlarni to'g`ri 
bajarishda gavdaning hamma qismlari harakatga ketma-ket jalb etiladi. 
Harakatlarni bajarishda aks ta'sir qonuniyatlariga rioya qilish harakat natijasini 
ijodiy bo'lishiga olib keladi. Bu boksda, voleybolda, zarbdan avval qo'lning 
mustahkamlanishi yoki tennisda to'pni to'g`ri uzatish uchun raketkani tayyorlash 
jarayonida kuzatish mumkin. Shu bilan birga ba'zi bir harakatlarda aks ta'sir 
o'rniga kuchni tkezlatish uchun turtki yoki zarb kuchidan foydalanish kerak. Bu 
to'p qabul qilish, kurash usullari, og`ir yuklar bilan ishlaganda uchraydi.