O’zbekistоn respublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi

M i k r o r e l’ e f- rel’efning mayda shakillari bo‘lib, unga do‘ng, qo‘rg‘ontepa, 
jilg‘a va boshqalar kiradi. Mikrorel’efning kichik shakli nanorel’ef bo‘lib, bu 
rel’efning eng kichik shakli, ularning balandligi 30 sm. atrofida bo‘ladi. 
Tuproqlarni yirik masshtabli mukammal xaritasini tuzishda rel’ef asosiy va muhim 
omillardan biri hisoblanadi.Tuproqlarni yirik va mukammal xaritaga tushirishda 
mezo- va mikrorel’eflar tahlil qilinadi. Namlik va issiqlikning taqsimlanishida 
mezo- va mikrorelfning roli katta bo‘lib, erigan moddalar vamelkozyomlarning 
migratsiyasini aniqlaydi. Mezorel’ef shakillari rel’efning har xil elementlaridan 
tashkil topgan. Daryolar orolig‘i hududlarining bo‘linishi tizimida quyidagi rel’ef 
elementlari kuzatiladi. 
1.Suv ayirg‘ich yuqori qismi, qiyalik, qiyalik tubi, jarliklar qiyaligi, soy, jar,
soylik, muzlik qorlarining ohiri. 
2.Tundra tekisligi. 
3.Past balandliklardan iborat bo‘lgan tekislik. 
4.Muzliklardan hosil bo‘lgan do‘ngliklar. 

---

49 
5.Tepaliklar. 
6.Tepalik va pastliklar. 
7.Muzlik davrida hsil bo‘lgan ko‘llar. 
8.Tog‘ jinslarining muzlar yordamida emirilishi. 
Rel’ef shakillarini xarakteri va dengiz yuzasidan past balandligiga ko‘ra 
quyidagilarga bo‘lish mumkin: 
t e k i s l i k- yer yuzining tep-tekis yoki salgina past- baland joyiga 
aytiladi; 
p a s t t e k i s l i k - absolyut balandligi 200 m gacha bo‘lgan tekislik,
q i r l a r - absolyut balandligi 200 m dan 500 m gacha bo‘lgan joylar;
y a s s i t o g‘ l a r- balandligi 500 m dan ortiq bo‘lgan tekisliklarga 
aytiladi. 
Atrofdagi tekis joydan ko‘tarilib turgan gumbazsimon yoki konussimon 
shakildagi balandlikka t e p a deyiladi.
T e p a - atrofidagi tekis joydan 200 m nisbiy balandlikgacha bo‘ladi,