O’zbekistоn respublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi

 
6-BOB. TUPROQLARNI XARITALASHDA SUG‘ORILADIGAN 
TUPROQLARNING BO‘LINISHI VA ULARNI INDEKSLASH 
6.1. Sug‘oriladigan tuproqlarning bo‘linishi va ularni indekslash. 
Sug‘oriladigan yerlar bo‘z tuproqlar, bo‘z-o‘tloqi, o‘tloqi, o‘tloqi saz, taqir-
o‘tloqi, bo‘z-qo‘ng‘ir, qumli cho‘l tuproqlaridan iborat bo‘lib, bu tuproqlar klassik 
tuproqshunoslik nuqtai nazardan qora, kashtan va boshqa yuqori darajada gumusga 
ega bo‘lgan tuproqlarga nisbatan potensial unumdorlik darajasiga ko‘ra past turadi. 
Gumus miqdori vaho tuproqlarining haydov qatlamlarida 0,8-1,2%(2%) 
O‘zbekistonning sug‘oriladigan yerlaridagi tuproqlarni B.V. Gorbunov va N. 
I. Kimberglar quyidagicha tasniflagan. 
1.Sahro mintaqasining o‘tloqi-vaho tuproqlari. 
2.Sahro mintaqasining botqoq-vaho tuproqlari. 
3.Taqir vaho tuproqlari. 
4.Bo‘z tuproqlar kamarining o‘tloqi-vaho tuproqlari. 
5.Bo‘z tuproqlar kamarining botqoq-vaho tuproqlari. 
6. Bo‘z-vah tuproqlar. 
Keyingi yillarda bu tasnif to‘ldirildi va unda 6 ta tuproq tipga ajiratilgan bo‘lib, 
28 ta tipchani o‘z ichiga oladi.

---

90 
9-jadval 
O‘zbekistonning so‘g‘oriladigan tuproqlari sistematikasi 
Suv tartiboti tiplari 
Irigatsion-avtomorf 
O‘tuvchi 
Irrigatsion-gidromorf. 
Bo‘z tuproqlar kamari 
I.tip. Bo‘z-voha tuproq. 
Tipchalar:1.1Bo‘z-voha 
1.2.Sug‘oriladigan och tusli bo‘z 
1.3.Sug‘oriladigan tipik bo‘z 
1.4.Sug‘oriladigan to‘q tusli bo‘z 
II.tip.O‘tloqi-vahotuproq. 
Tipchalar:2.1.O‘tloqi-voha 
2.2.Sug‘oriladiga 
o‘tloqi 
allyuvial. 
2.3.Sug‘oriladigan o‘tloqi saz 
2.4.Sug‘oriladigan botqoq-o‘tloqi 
1.5. O‘tloqi-bo‘z-voha 
1.6. Sug‘oriladigan o‘tloqi-voha 
2.5. Bo‘z-o‘tloqi-voha 
2.6. Sug‘oriladigan bo‘z-o‘tloq