O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi

Asosiy tayanch tushunchalar 
Mikroiqtisodiyot - yaxlit iqtisodiyot nazariyasining alohida xo‘jalik subyektlari, 
tarmoq va bozorlarni o‘rganishga qaratilgan nisbatan kichik darajasi. 
Pozitiv tahlil - iqtisodiyotdagi mavjud iqtisodiy hodisa va jarayonlarni 
tushuntirish va bashoratlashda qo‘llaniluvchi tahlil usuli.
Normativ tahlil – iqtisodiyot qanday holda samarali amal qilishini, iqtisodiy 
jarayonlar o‘z natijasini berishini o‘rganuvchi tahlil usuli. 
To‘liq ratsionallik – iqtisodiy subyekt mavjud axborotdan eng yuqori darajada 
foydalanib, qilingan xarajatlar bilan olingan natijalar o‘rtasidagi eng yuqori tafovutga 
erishuvchi nazariy holat. 
Cheklangan ratsionallik – axborotlarni to‘plash va tahlil qilishning qiyinligi 
tufayli xo‘jalik qarorlarini qabul qilishda undan to‘liq foydalanishning mumkin 
emasligi holati.
Marjinalizm nazariyasi – bu xo‘jalik munosabatlariga jalb etilgan alohida 
subyektning ruhiyati nuqtai-nazaridan amalga oshiriluvchi iqtisodiy tahlil. 
Funktsiya – bu bir qator o‘zgaruvchilarning boshqalariga bog‘liqligini aks 
ettiruvchi matematik tushuncha. 
Takrorlash uchun savollar va topshiriqlar 
1. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti nimadan iborat? U boshqa iqtisodiy 
fanlar ichida qanday o‘rin tutadi? 
2. Iqtisodiyot nazariyasi fan sifatida shakllanishida qanday ilmiy maktab va 
yo‘nalishlar vujudga kelgan? 
3. Iqtisodiyot nazariyasining qanday vazifalari mavjud? Bu vazifalarning 
bugungi kundagi ahamiyati nimalarda namoyon bo‘ladi? 
4. Mikroiqtisodiyot nima? Uning tadqiqot doirasiga qanday muammolar 
kiradi? 
5. Mikroiqtisodiy 
nazariyada 
iqtisodiy 
munosabatlarni 
tadqiq 
etish 
xususiyatlarini izohlab bering. 
6. Mikroiqtisodiy tahlilning qanday usullarini bilasiz? 
7. So‘nggi qo‘shilgan miqdor nuqtai nazaridan tahlil (marjinalizm)ning 
mohiyati nimadan iborat? 
8. Tahlilning muvozanatga asoslangan usuli nima? 
9. Ekzogen (tashqi) va endogen (ichki) o‘zgaruvchilar tarkibiga nimalar 
kiradi? 
10. Iqtisodiyot nazariyasini o‘rganishda qanday usullardan foydalaniladi? 
Makroiqtisodiy tahlil bilan mikroiqtisodiy tahlil o‘rtasidagi farq nimadan iborat? 

---

23