O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta`lim
Download 4.15 Mb. Pdf ko'rish
|
Физик ва коллид химия. Дарслик
Misollar.
1) 1,00 g benzol C 6 H 6 qaynash temperaturasi 80,1 o C da va o„zgarmas 1,00 atm bosimda qaytar bug„lanish jarayonida entropiya qanday o„zgaradi? Benzolning bug„lanish issiqligi 395 J/g. Yechish. Jarayon o„zgarmas bosimda sodir bo„lganligi uchun jarayonning issiqlik effekti bug„lanish issiqligi = 395 J/g ga teng. Bug„lanish endotermik jarayon bo„lganligi uchun issiqlik kattaligi musbat qiymatga ega bo„ladi. 80,1 o C 353,2K ga teng ekanligini hisobga olib, 4.7 formulaga qo„yamiz: Demak, 1 g benzol normal atmosfera bosimda qaynash temperaturasida bug„langanida entropiyasi ga o„zgaradi. 2) Quyidagi reaksiyaning 99 o C va standart bosimda entropiya o„zgarishini aniqlang: ning issiqlik sig„imlarini mos ravishda 28,8; 29,4 va 75,3 deb, moddalarning molyar miqdorlari stexeometrik koeffitsientlarga teng va gazlarni ideal deb hisoblang. Moddalarning standart entropiyalari: [ ] [ ] [ ] Yechish. Hisoblash bir necha bosqichda amalga oshiriladi. Avvad 2 mol vodorod va 1 mol kislorodning temperaturasi 99 o C dan 25 o C gacha (372K dan 298K gacha) o„zgarganda entropiya qanday o„zgarishini ( hisoblaymiz: Temperatura kamayganda entropiya kamayganligi uchun manfiy ishora qo„yildi. Ikkinchi bosqich: 298K da reaksiya entropiyasining o„zgarishi: [ ] { [ ] [ ] 77 Uchinchi bosqich: reaksiya maxsulotining temperaturasi 298K dan 372K gacha ko„targanda entropiyaning o„zgarishi: Reaksiyaning entropiyasi bosqichlar entropiyalarining yig„indisiga teng: 4.4. Xarakteristik funksiyalar va termodinamik potensiallar. Termodinamikada sistemaning holati va jarayon imkoniyatlarini to„liq belgilovchi besh xil xarakteristik funksiyalardan foydalaniladi. Ular quyidagilardir: 1. Izotermik-izobar potensial yoki izobar potensial yoki Gibbs energiyasi , uning jarayon natijasida o„zgarishi . 2. Izotermik-izoxor potensial yoki izoxor potensial yoki Gelmgols energiyasi , uning jarayon natijasida o„zgarishi . 3. Ichki energiya , uning jarayon natijasida o„zgarishi . 4. Temperatura . 5. Entropiya , uning jarayon natijasida o„zgarishi . Bu funksiyalarning ko„pincha birinchi ikkitasini, ba‟zan birinchi to„rttasini termodinamik potensial ham deb nomlanadi. (4.11) ifodaga ko„ra izotermik sharoitda ishning kattaligi: yoki Bu yerda tenglik qaytar jarayonlarga tegishli bo„lib, maksimal ish A M ga teng. Bu ifodaga ko„ra maksiamal ish (U – TS) funksiyaning sistemaning dastlabki va oxirgi holatlaridagi ayirmasiga teng. Ushbu funksiya izotermik-izoxor sharoitdagi muvozanatni o„rganish uchun katta ahamiyatga ega va uni izoxor potensial deyiladi: Har qanday izotermik jarayon uchun: yoki Izotermik va izoxor sharoitda maksimal ish: 78 Entropiyaning o„zgarishi izolirlangan sistemalarda o„z-o„zidan sodir bo„ladigan jarayonlarning yo„nalishi va chegarasini belgilashligi aytib ketilgan edi. Xuddi shunga o„xshash bu yangi funksiya o„zgarmas temperaturada va o„zgarmas hajmda boradigan jarayonlarning yo„nalishi va chegarasini belgilaydi. Izotermik va izobar sharoitda jarayonlarning o„z-o„zidan borish imkoniyatini izobar potensial belgilaydi. Agar izoxor potensial sistemaning ichki energiyasi bilan bog„liq bo„lsa, izobar potensial entalpiya bilan bog„liqdir: Har qanday izotermik jarayon uchun: yoki Izotermik jarayonda maksimal foydali ish: (4.15) ekanligini hisobga olgan xolda (4.13) ifodani quyidagicha yozish mumkin: Download 4.15 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling