O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti ishanova m
Download 1.24 Mb. Pdf ko'rish
|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi a
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tug‘ilgan kun.
|
Ism qo‘yish odatlari. Chaqaloqqa ism qo‘yish inson hayotidagi eng muhim
voqealardan hisoblanadi. Qadimdan bolaga ism qo‘yish mas`uliyatli ish sanalgan. Ism bola tabiatiga mos kelmasa, undan yaxshi inson chiqmaydi yoki u kasallikka chalinaveradi deyilgan. Chaqaloqqa ism qo‘yish vazifasini har kimga ham ishonilmagan. Buning uchun maxsus marosim uyushtirilib, unga eng obro‘li dono qariyalar taklif etilgan. Ana shu marosimga yig‘ilganlar o‘zaro maslahatlashib, bolaga ism qo‘yishgan. Islom diniga e’tiqodi baland kishilar mulla - eshon chaqirib, chaqaloqning qulog‘iga azon aytdirib, so‘ng unga ism qo‘ydirishgan. Xalqda “ismi jismiga mos” degan ibora bor. Kishilar bolaga qo‘yilgan ism ulg‘ayishi jarayonida uning odobiga ta’sir qiladi, deyishgan. Kishining ismiga mos bo‘lishga intilishi uning ma’naviy ulg‘ayishiga samarali ta’sir qiladi. Tug‘ilgan kun. Bolalarning tug‘ilgan kunini oilada nishonlash kichkintoylarning o‘zi uchun ham katta bayram hisoblanadi. Bunday tantanaga bolaga uning yoshiga mos keladigan sovg‘alar, shirinliklar, o‘yinchoqlar berilishi 114 sabab bo‘ladi. Tug‘ilgan kunga bolaning o‘rtoqlari taklif etiladi. Bolalar uchun alohida dasturxon yozilib, ular mehmon qilinadi. Shu asosda bolalarning mehmon kutish va mezbonlik malakalari shakllana boradi. Bolalarning tug‘ilgan kunlarini nishonlashda turli qiziqarli o‘yinlar tashkil qilish muhim tarbiyaviy ahamiyatga egadir. Bu o‘yinlarning asosiy mazmuni bolalarda ziyraklik, nutq madaniyati kabi ijodiy fazilatlarni rivojlantirishga yo‘naltirilishi lozim. Qadimda kishilarning tug‘ilgan kunlarini nishonlash odati keng tarqalmagan. Ilgari ko‘p sharq xalqlarida, o‘zbeklarda ham “yil boshi” (navro‘z)da kishining umriga yosh qo‘shiladi deb hisoblangan. Shu sababli “Navro‘z” tabiatning yangilanish bayrami bo‘libgina qolmay, u barcha uchun “yosh oshdi” tantanasi hisoblangan. Hozirgi paytda tug‘ilgan kun bilan tabriklash oilada, do‘stlar davrasida, ish joylarida ham odat tusiga kirdi. Ko‘pgina muassasalarda yubileylarni nishonlash yaxshi an’ana bo‘lib qolmoqda. Tug‘ilgan kunni nishonlash o‘zbeklar uchun yangi odat. Ammo 12 yosh – muchal to‘yini, 63 yosh – “payg‘ambar yoshi”ni nishonlash an’anasi qadimdan mavjud. Download 1.24 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|