O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro davlat universiteti qo’lyozma huquqida qo`chqorova dilfuza o`ktam qizi aralash tolali matolarga gul bosish va yakunlovchi pardozlash texnologiyasini tadqiq etish
Download 249.29 Kb.
|
Buxoro davlat universiteti-fayllar.org
|
3.3. Pigmentlar bilan gul bosish
Gul bosish bo’yog’ini tayyorlashda barcha tashkil etuvchi moddalar ketma-ket qo’shilib, aralashtiriladi. Katalizator esa bo’yoqni ishlatish oldidan qo’shiladi. Pigment bilan gul bosish bog’lovchilar ishtirokida turli usullar bilan amalga oshiriladi. Bo’yoq tarkibida pigment, bog’lovchi, 66 quyultiruvchi hamda stabilizatorlar va katalizatorlar bo’ladi. Bo’yoq tarkibida plyonka, to’r hosil qiluvchilar va quyultiruvchilarning bo’lishi hamda gul bosib termoishlov berilgach, matoning yuvilmasligi yuzasining dag’allashishiga olib keladi. Shuning uchun quyuqlovchini tanlashga alohida ahamiyat beriladi: masalan, bu muammoni hal qilish uchun: a) emulsion quyultiruvchi ishlatish; ) yuqori quyuqlash qobiliyatiga ega bo’lgan polimerlar tanlash lozim. Emulsion quyultiruvchilar ikki turda bo’ladi: 1) ―suv moyda‖: (―Interkemikl‖) va impralak (―Frankolor‖); 2) ―moy suvda‖: orema, oremazin,mikrofiks (Siba), akramin (Bayer), xelezarin (Basf ), imperon (Xyoxst). Bu firmalarda kerakli bog’lovchilarni ham xuddi shu nomlar bilan ishlab chiqariladi. Emulsion quyultiruvchilarning kamchiligi ular portlovchi va yonuvchan bo’ladi. Bundan tashqari, emulsion quyultiruvchining moy qismi uayt spirti, ya’ni og’ir benzin bo’lib, uning bug’lari havoni zaharlaydi, juda ko’p miqdorda sarf qilinadi, 800g/kg. Yarim emulsion quyultiruvchilar ham ishlatiladi. Emulsion quyultiruvchilarninig tiksotroplik xususiyati juda yuqori bo’lgani sababli gul chegara chizig’i aniq chiqadi va bo’yoq mato ichiga juda chuqur kirishmaydi. Emulsion quyultiruvchilar o’rnini bosadigan akril va malein kislota miqdordagi ko’ndalang bog’lanishlar bilan bog’langan turidir. Bu quyultiruvchining tarkibida ko’p miqdorda COOH – guruhlarning borligi va polimer o’lchamining o’ziga xos miqdorda bo’lishi yuqori quyuqlashtirish qobilyatini ta’minlaydi. Quyultiruvchining yaxshi oquvchanligi polimer zanjirining konformatsion xususiyati, ya’ni globula hosil qilishi va yoyilishidadir. Tiksotroplik xossasi ko’ndalang bog’lar mavjudligi tufaylidir. Bunday quyultiruvchilar gelzarinlar (Basf) nomi bilan
chiqariladi.
67 akramin VS (bog’lovchi) 150 Quyultiruvchi X metazin 75-100 katalizator 25 jami: 1000
Gul bosib quritilgach, termoishlov (130 0 C dan yuqorida, 5 min) paytida emulsion quyultiruvchining tashkil etuvchilari uchib ketadi. Shu sababli yuvishga hojat qolmaydi. Benzinsiz pigmentli gul bosish usuli yaratilgan, bunda uch komponentli akril kislota hosilalarining sopolimerlari ishlatiladi. Bu moddalar ham bo’yoq tarkibidagi polifunksional moddalar va sellyuloza makromolekulalari bilan kimyoviy o’zaro ta’sirga kirishadi. Pigmentlar yordamida ajoyib rangdor oltin va kumushsimon gullar hosil qilish mumkin. Pigmentlarning kamchiligi: quruq va namli ishqalanishga ranglar, ayniqsa, to’q ranglarda mustahkam emas. Download 249.29 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|