O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali

t_d.v =60∙(
t_raz – avtoag’dargich kon massasini ag’darish vaqti davomiyligi bo’lib,uning qiymati avtoag’dargich yuk ko’tara olishi qobiliyatiga bog’liq xolda aniklanadi. BelAZ -7513 avtosamasvali uchun t_raz= 70 sek yoki 1,1 min deb olamiz.
t_m – avtoag’dargichning bitta reys davomida manevrlari (burilishi) uchun sarflanadigan vaqt bo’lib, uning qiymati avtoag’dargich harakatlanish sxemasiga bog’liq holda aniqlanadi. Avtoag’dargichlar yo’lning boshi berk sxema bo’yicha harakatlanganda 50-60 s deb olinadi.
Biz t_m=60 s yoki t_m=1 min deb olamiz.
U holda avtoag’dargichning bitta reys davomiyligi quyidagiga teng bo’ladi:
T_r =7.8+15.3+1.1+1=25.2 min
Endi bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan avtoag’dargichlar sonini aniqlaymiz:

Endi 3.5 km lik yo’l uchun hisoblab chiqamiz:
Bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan avtoag’dargichlar sonini aniqlashimiz kerak bo’ladi. Ushbu ko’rsatgich quyidagicha aniqlanadi:

Bu yerda: T_r – bitta reys davomiyligi, min;
t_p – avtoag’dargichni yuklash vaqti davomiyligi, min;
t_p -ning qiymati quyidagicha aniqlanadi:

Bunda: V_a – avtoag’dargich kuzovining sig’imi bo’lib, BelAZ-75131 avtoag’dargichi uchun 59.6 m³ ga teng;
k_ver =1.1÷1.15 – avtoag’dargichning yuklanish darajasini hisobga oluvchi koeffisiyent, k_ver =1.15 deb olamiz;
k_n – ekskavator cho’michining kon jinsi bilan to’lishini hisobga oluvchi koeffisiyent bo’lib, uning qiymatini k_n = 0.85 deb olamiz;
E – ekskavator cho’michi sig’imi bo’lib, EKG-10 ekskavatori uchun E=10 m³,
u holda avtoag’dargichni yuklash vaqti davomiyligi quiydagiga teng bo’ladi:

Avtoag’dargich bitta reys davomiyligi quyidagicha aniqlanadi:
T_{r =} t_p+t_dv+t_raz+t_m, min
Bu yerda: t_dv – avtoag’dargichning harakatlanish vaqti davomiyligi bo’lib, uning qiymati quyidagicha aniqlanadi:
t_d.v = T_gr + T_par = 60 ( )
bunda, T_gr , T_por – mos xolda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz
harakatlanish vaqti davomiyligi, min.
l_igr, l_{ipor –} mos holda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz harakatlanadigan yo’ldagi uchastkalar uzunligi, km.
υ_igr, υ_ipor – mos holda avtoag’dargichning yuk bilan va yuksiz xarakatlanish tezligi, km/soat.
Agar, l_igr = l_ipor=l₁+l₂=1+2.5=3.5 km deb olsak, mos holda avtoag’dargichning yuk bilan harakatlanish tezligi υ₁=15 km/soat va υ₂=22 km/soat va yuksiz harakatlanish tezligi υ₁=25 km/soat va υ₂=35 km/soat bo’ladi.
Bundan,
t_d.v =60∙(
t_raz – avtoag’dargich kon massasini ag’darish vaqti davomiyligi bo’lib,uning qiymati avtoag’dargich yuk ko’tara olishi qobiliyatiga bog’liq xolda aniklanadi. BelAZ -7513 avtosamasvali uchun t_raz= 70 sek yoki 1,1 min deb olamiz.
t_m – avtoag’dargichning bitta reys davomida manevrlari (burilishi) uchun sarflanadigan vaqt bo’lib, uning qiymati avtoag’dargich harakatlanish sxemasiga bog’liq holda aniqlanadi. Avtoag’dargichlar yo’lning boshi berk sxema bo’yicha harakatlanganda 50-60 s deb olinadi.
Biz t_m=60 s yoki t_m=1 min deb olamiz.
U holda avtoag’dargichning bitta reys davomiyligi quyidagiga teng bo’ladi: